Wśród przedstawicieli starszych pokoleń narosło wiele mitów na ten temat. Przez ostatnie dekady opieka prenatalna dokonała olbrzymiego postępu. W czasach, gdy wielu z naszych czytelników stawało się rodzicami, możliwości były znacznie ograniczone. Obecnie badania prenatalne są nie tylko bardziej precyzyjne, ale również bezpieczne dla matki i dziecka. Mają na celu ocenę stanu zdrowia płodu, a także wykrycie ewentualnych nieprawidłowości czy chorób.
Co to są badania prenatalne?
Badania prenatalne to szereg procedur medycznych, które są wykonywane podczas ciąży – dzięki temu możliwe jest wczesne podjęcie odpowiednich działań, które mogą pozytywnie wpłynąć na zdrowie przyszłego dziecka. Istnieje wiele rodzajów badań prenatalnych. Niektóre z nich są inwazyjne, co oznacza, że wymagają pobrania próbek z organizmu matki lub dziecka. Inne są nieinwazyjne, czyli takie, które nie wymagają bezpośredniego kontaktu z płodem. Z języka angielskiego określa się je skrótem NIPT, od Non-Invasive Prenatal Testing.
Podstawowe badania prenatalne nieinwazyjne to USG, czyli obrazowa ultrasonografia.
Pozwala ona na oglądanie płodu w czasie rzeczywistym, a także ocenę jego rozwoju i wykrycie ewentualnych nieprawidłowości. Innym rodzajem badań NIPT są testy genetyczne, takie jak NIFTY. Pozwalają na wykrycie chromosomalnych nieprawidłowości płodu poprzez analizę DNA płodowego krążącego w krwi matki. Badania nieinwazyjne mają charakter przesiewowy – pozwalają ocenić ryzyko, ale są niewystarczające do postawienia wiążącej 100-procentowo pewnej diagnozy. Choć czułość i skuteczność testów NIFTY to ok. 99%.
Inwazyjne badania prenatalne mają charakter diagnostyczny. Wykonuje się je dopiero, gdy nieinwazyjne testy wykazały ryzyko nieprawidłowego przebiegu ciąży i rozwoju płodu. Nazwa „inwazyjne” może mylić, gdyż ryzyko powikłań przez nadmierną ingerencję szacuje się na 1–2% – doświadczeni specjaliści z zaawansowanym sprzętem są w stanie zredukować je do zera. W razie wątpliwości polecamy lekturę publikacji https://www.niftytest.pl/blog/badania-prenatalne-co-to-takiego”. Do tzw. badań prenatalnych inwazyjnych należą między innymi:
- amniopunkcja;
- biopsja kosmówki;
- kordocenteza;
- fetoskopia.
Vademecum seniora – fakty i mity na temat badań prenatalnych
Mit 1 – badania prenatalne nie są bezpieczne. W rzeczywistości testy krwi, moczu czy USG są całkowicie bezpieczne. Niewielkie Zagrożenie występuje tylko w przypadku badań inwazyjnych, takich jak amniopunkcja, ale i wtedy ryzyko jest minimalne.
Mit 2 badania prenatalne można przeprowadzić w dowolnym momencie. Faktycznie wykonuje się je wyłącznie na konkretnych etapach ciąży. Właściwy czas na ich wykonanie jest uzależniony od rodzaju badania
Mit 3 – każdy ginekolog może przeprowadzić przesiewowe badania prenatalne. Przesiewowe badania prenatalne między 11. a 14. tygodniem ciąży mogą być przeprowadzone wyłącznie przez lekarzy posiadających odpowiednie certyfikaty.
Mit 4 – ciężarna może samodzielnie interpretować wynik badania. Bez odpowiednich informacji i praktyki nie da się samodzielnie, prawidłowo odczytać wyniku. Interpretacja dokonywana jest na podstawie programu komputerowego i wiedzy lekarza.
Mit 5 – badania prenatalne to aborcja. Są to badania kontrolne i diagnostyczne, które mają na celu wykrycie ewentualnych wad genetycznych i rozwojowych u płodu.
Fakt – dzięki badaniom prenatalnym można przeprowadzić leczenie u płodu. W trakcie badań prenatalnych można wykryć wiele schorzeń u rozwijającego się dziecka. Wczesna diagnostyka pozwala na podjęcie natychmiastowego działania – niektóre schorzenia można leczyć jeszcze w okresie ciąży.
Warto zweryfikować swoje przekonania i wiedzę, zanim zacznie udzielać rad córce lub wnuczce w ciąży. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników oraz Polskie Towarzystwo Genetyki Człowieka wskazują, że badania przesiewowe powinny być zaproponowane każdej kobiecie w ciąży, niezależnie od jej wieku. Każda ciężarna kobieta powinna otrzymać od lekarza pełne informacje na temat możliwości przeprowadzenia badań, ich zakresu oraz ograniczeń. Tak podejmie świadomą decyzję na temat badań, które są całkowicie dobrowolne.
Artykuł promocyjny.
- Badania dla seniorów – jakie powinny wykonywać osoby starsze?
- Jaki powinien być prawidłowy puls u osób starszych
- Badania krwi dla seniora – pakiet badań obowiązkowych
- Urosepsa u starszej osoby – objawy, rokowania i leczenie
