Myśli o śmierci mogą pochodzić zarówno z lęku, jak i depresji. Lęki mogą obejmować martwienie się o siebie lub ktoś ukochanego. Te natrętne myśli mogą zacząć się nieszkodliwie i przeminąć, ale mogą również negatywnie zdeterminować życie osoby obawiającej się śmierci, lub procesu umierania.
Tanataofobia, czyli strach przed śmiercią i umieraniem jest dość powszechny, a większość ludzi obawia się śmierci w różnym stopniu. W jakim stopniu ten strach się pojawia i czego dokładnie dotyczy, różni się w zależności od osoby i jej życiowych okoliczności. Trzeba jednak zaznaczyć, że jest strach zdrowy taki, który sprawia, że jesteśmy bardziej ostrożni, ale jest też strach obsesyjny, który paraliżuje i niszczy ludziom życie.
Wszyscy lękamy się śmierci?
Śmierć przeraża nas wszystkich i prawdopodobnie ludzie, którzy mówią inaczej, kłamią. Lęk przed śmiercią jest prawdziwy. Religijni, duchowi lub nie, wszyscy mamy pytania dotyczące wielkiej nieznanej i tego, co dzieje się po śmierci. Nie mamy doskonałego obrazu dlaczego niektórzy ludzie doświadczają wyniszczającego lęku przed śmiercią, a dlaczego inni nie. Jest jednak sporo badań pokazujących, że niektórzy ludzie są bardziej skłonni do radzenia sobie ze strachem przed śmiercią w swoim życiu. Grupami najbardziej dotkniętymi strachem przed śmiercią są emeryci, osoby starsze lub nieuleczalnie chore. Można śmiało założyć, że dzieje się tak, ponieważ dla tych grup strach przed śmiercią może oznaczać bardziej dotkliwy, natychmiastowy i wymierny „koniec” gdyż śmierć jest tuż za rogiem. Strach przed śmiercią może bardziej intensywnie wpływać na osoby, które doświadczają zaburzeń psychicznych lub które mogą zmagać się z następującymi problemami:
- Słabe zdrowie
- Niska samo ocena
- Brak ducha walki
- Brak przekonań religijnych
- Brak intymności w związkach
- Brak spełnienia
Kiedy strach przed śmiercią wymyka się spod kontroli
Jak każdy rodzaj lęku, tak i lęk przed śmiercią wymyka się spod kontroli, gdy zaczyna negatywnie wpływać na codzienne funkcjonowanie osoby. Osoba, która doświadcza strachu przed śmiercią na niekontrolowanym poziomie, może intensywnie przeżywać negatywne uczucie paniki, ciągłego zmartwienia, niepokoju i niepewności. Te uczucia mogą prowadzić do bezsenności, problemów żołądkowych, wahań nastroju, drażliwości, zmęczenia, trudności z koncentracją, a nawet paradoksalnie myśli samobójczych.
Rodzaje lęków przed śmiercią
- Lęk przed bólem i cierpieniem. Wiele osób obawia się, że gdy spotka śmierć, doświadczą rozdzierającego bólu i cierpienia. Ten strach jest powszechny u wielu zdrowych osób, a także u pacjentów umierających na raka lub inne śmiertelne choroby. Niestety, wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że opieka paliatywna może pomóc złagodzić ból i inne niepokojące objawy.
- Strach przed nieznanym. Śmierć pozostaje ostateczną niewiadomą, ponieważ nikt w historii ludzkości nie przeżył jej, aby powiedzieć nam, co naprawdę dzieje się po ostatnim oddechu. W ludzkiej naturze leży chęć zrozumienia otaczającego nas świata. W rzeczywistości śmierć nigdy nie może być w pełni zrozumiana przez nikogo z żyjących.
- Strach przed przemijaniem. Wiele osób obawia się, że po śmierci całkowicie przestaną istnieć, przeminą. Ten strach najczęściej kojarzony jest z ateistami lub innymi osobami bez przekonań duchowych lub religijnych. Prawda jest taka, że wielu ludzi wierzących martwi się również, że ich wiara w życie pozagrobowe jest fikcją lub że nie zasłużyli na życie wieczne za życia.
- Lęk przed wieczną karą. Podobnie jak lęk przed nieistnieniem, to przekonanie nie dotyczy tylko pobożnych wyznawców wiary religijnej lub duchowej. Wielu ludzi, niezależnie od ich przekonań religijnych czy braku przekonań duchowych, obawia się, że zostaną ukarani za to, co zrobili lub czego nie zrobili, będąc tu na ziemi.
- Strach przed utratą kontroli. Ludzka natura generalnie stara się kontrolować sytuacje, które napotykamy, ale śmierć pozostaje czymś, nad czym absolutnie nie mamy kontroli. To przeraża wielu ludzi. Niektórzy mogą próbować wywrzeć jakąś formę kontroli nad śmiercią, zachowując się bardzo ostrożnie, aby uniknąć ryzyka lub poddając się rygorystycznym, częstym kontrolom zdrowia.
- Strach przed tym, co stanie się z naszymi bliskimi. Inny bardzo powszechny lęk przed śmiercią skupia się na zmartwieniu o to, co stanie się z osobami powierzonymi naszej opiece, jeśli umrzemy. Na przykład rodzice mogą martwić się dziecko.
Strach przed śmiercią może potęgować się w okresie utraty osoby bliskiej i w czasie trwania żałoby. Warto wówczas skupić się duchowej części ludzkiego bytowania. Msza żałobna jest najlepszym czasem, aby wsłuchać się w słowa, że śmierć nie jest końcem, a wręcz przeciwnie, początkiem nowego życia.
- Data śmierci a emerytura. Co zrobić z niezrealizowanym świadczeniem?
- Renta dla dziecka po śmierci pracującego rodzica
- Czy należy się emerytura za miesiąc, w którym nastąpił zgon?
- Ile wynosi renta dziecka po śmierci ojca: przewodnik dla opiekunów prawnych
