Zanim zaczniemy, zapoznajmy się z różnymi rodzajami leków uspokajających dla osób starszych. Głównym środkiem uspokajającym stosowanym w przeszłości był propofol. Efekty działania tego leku były jednak nieprzewidywalne, a propofol jest specyficznym rodzajem leku uspokajającego. Istnieje wiele innych leków uspokajających, które działają w podobny sposób, a te, których powinieneś unikać, to benzodiazepiny, które są powszechnie stosowane do uspokojenia podczas zabiegów. Zawsze jednak powinny być stosowane z ostrożnością.
Benzodiazepiny
Stosowanie benzodiazepin przez osoby starsze od dawna wiąże się z ryzykiem. Leki te zostały powiązane ze zwiększonym ryzykiem upadków i wypadków samochodowych, a także z występowaniem innych zaburzeń psychicznych i fizycznych. Benzodiazepiny zwiększają też ryzyko samobójstwa u osób starszych, co jest problemem potencjalnie zagrażającym życiu. Ale istnieją też alternatywy dla tych leków. Eksperci sugerują, by lekarze stosowali bardziej efektywne strategie w celu zaspokojenia potrzeb starszych pacjentów.
Ostatnie badania opublikowane w American Journal of Medical Ethics wskazują na potrzebę szerszego zrozumienia ryzyka i korzyści płynących ze stosowania benzodiazepin u starszych pacjentów. Chociaż benzodiazepiny mają wiele zalet, ich długotrwałe stosowanie może powodować uzależnienie i upośledzać funkcje poznawcze u osób starszych. Lek ten może też prowadzić do upadków i zwiększa ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera u starszych osób. Dlatego wytyczne kliniczne zalecają stosowanie psychoterapii, leków przeciwdepresyjnych lub interwencji behawioralnych w leczeniu bezsenności zamiast benzodiazepin u starszych pacjentów.
Ostatnie badania wykazały, że w 2008 roku 1 na 20 dorosłych osób otrzymał receptę na benzodiazepiny. Liczba recept na te leki wzrastała także wraz z wiekiem. Osoby w wieku 65 lat i starsze były bardziej narażone na przepisanie leku niż dorośli w wieku od 18 do 35 lat. Co więcej, kobiety dwa razy częściej niż mężczyźni otrzymywały benzodiazepiny, a około jedna na dziesięć z nich stała się użytkowniczką o przedłużonym działaniu. Przyjmowanie benzodiazepin przez ponad 10 dni podwajało ryzyko długotrwałego stosowania.
Ryzyko związane ze stosowaniem benzodiazepin u osób starszych jest podobne jak u młodych pacjentów. Należy je odstawiać stopniowo i uważnie monitorować pod kątem spodziewanych korzyści i efektów ubocznych. Jeśli jednak pacjent jest z grupy wysokiego ryzyka, należy nadzorować proces zmniejszania dawki. Ponadto proces odstawiania leku powinien być przeprowadzony z pomocą specjalisty medycznego. Na stronie internetowej CDN można znaleźć harmonogram odstawiania leków.
Leki “Z”
Ostatnie badania wykazały, że leki Z mogą być korzystne dla starszych pacjentów, którzy cierpią na zaburzenia snu spowodowane demencją. Naukowcy oceniali wpływ leków Z na procesy poznawcze u osób cierpiących na przewlekłą bezsenność. Stwierdzili również, że BZD zwiększają ryzyko zaburzeń poznawczych. Osoby starsze i w średnim wieku powinny zachować ostrożność podczas stosowania tych leków. Mogą one również prowadzić do uzależnienia i tolerancji. Dlatego tak ważne jest, by starannie wybierać leki, które mają być przepisywane.
Naukowcy stwierdzili, że leki Z mogą zwiększać ryzyko upadków, złamań i innych zdarzeń niepożądanych. Choć może to być prawdą, okazało się również, że prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych u osób starszych było większe, gdy leki te były przyjmowane w większych dawkach. Badania przeprowadzono w dwóch towarzystwach akademickich, które zbierały spontaniczne raporty na temat działań niepożądanych związanych z lekami Z. AEs zawarte w tych bazach danych niekoniecznie były powszechne w innych grupach wiekowych, co czyni je niewiarygodnymi źródłami informacji o potencjalnych efektach ubocznych.
Istnieje również ryzyko związane z przyjmowaniem leków nasennych u osób starszych. W związku z tym nie powinny być one stosowane przez dłuższy czas. Z-drugs nie powinny być gwałtownie odstawiane. Zamiast tego pacjenci powinni skonsultować się z lekarzem, by ustalić, czy powinni kontynuować ich przyjmowanie, czy przestać. Chociaż leki te mogą poprawić jakość snu, nie przynoszą żadnych innych znaczących korzyści. Mają raczej efekty uboczne podobne do tych, które wywołują benzodiazepiny, co sprawia, że nie są skuteczne u starszych pacjentów.
W wielu badaniach stwierdzono, że leki Z dla osób starszych mogą zwiększać ryzyko upadków. Chociaż efekty te nie były istotne statystycznie, są ważne dla klinicystów, którzy chcą monitorować bezpieczeństwo stosowania tych leków u starszych pacjentów. Należy przeprowadzić dalsze badania, aby potwierdzić te wyniki. Na razie jednak nie ma jednoznacznych dowodów na to, że leki Z są bezpieczne dla starszych pacjentów. Efekty mogą być większe niż te, które opisano w badaniu.
Etomidat
Jednym ze środków uspokajających stosowanych u pacjentów w podeszłym wieku jest etomidat, który jest także używany u dzieci. Etomidat jest używany do wywoływania uspokojenia u pacjentów oddziałów ratunkowych w wieku 65 lat i starszych. Lek ten jest bezpieczny i skuteczny dla tej populacji. Istnieją jednak pewne środki ostrożności, których należy przestrzegać przed podaniem etomidatu starszym pacjentom. Poniżej wymieniono niektóre z możliwych efektów ubocznych tego leku.
Propofol jest najczęściej stosowanym anestetykiem dożylnym. Jego szybki profil powrotu do zdrowia sprawia, że jest idealny do stosowania podczas zabiegów ambulatoryjnych i badań. Jednak etomidat ma mniej efektów ubocznych, poprawia stabilność hemodynamiczną i funkcje oddechowe. Ma też szeroki margines bezpieczeństwa u pacjentów z czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego i oddechowego. Z tych powodów etomidat jest preferowanym wyborem dla osób starszych poddawanych inwazyjnym zabiegom, takim jak kolonoskopia.
Propofol i etomidat mogą być łączone, aby bezpiecznie znieczulić starszych pacjentów poddawanych gastroskopii. Połączenie tych dwóch leków przynosi korzyści w postaci stabilności hemodynamicznej, minimalnej depresji oddechowej i szybkiego powrotu do aktywności. U starszych pacjentów etomidat jest lepszym wyborem do indukcji niż propofol i ma mniej efektów ubocznych. Może też być bardziej opłacalny dla niektórych pacjentów.
Najczęstsze efekty uboczne etomidatu to obniżenie ciśnienia krwi i zmniejszenie częstości akcji serca. Efekty te można jednak odwrócić, stosując inny lek. Na przykład etomidat może obniżać poziom kortyzolu przez 72 godziny po podaniu pierwszej dawki. Etomidat może też powodować pobudzenie u osób starszych. Lek ten jest dobrym rozwiązaniem dla starszych pacjentów podczas operacji, ale tylko dla tych, których stan zdrowia wymaga ostrej opieki.
Propofol
Chociaż propofol jako środek uspokajający u osób starszych ma krótki okres półtrwania i krótki początek działania, powinien być stosowany ostrożnie, aby uniknąć przedawkowania środka uspokajającego. Mimo że propofol może powodować znaczne zaburzenia układu krążenia i oddechowego, może być bezpiecznie stosowany u osób starszych. Ogólnie rzecz biorąc, propofol powinien być miareczkowany z szybkością 1 mg/kg/min, a jednoczesne podawanie CRI może zmniejszyć całkowitą dawkę.
Starsi pacjenci są narażeni na zwiększone ryzyko wystąpienia zdarzeń niepożądanych podczas sedacji propofolem. Lek ten jest szeroko stosowany jako środek uspokajający u pacjentów w podeszłym wieku, ale wytyczne dotyczące jego stosowania zalecają jedynie utrzymanie znieczulenia ogólnego u pacjentów w podeszłym wieku. W jednym z badań podsumowano stosowanie propofolu w całkowitym znieczuleniu dożylnym i monitorowanie wskaźnika bispektralnego u pacjentów w podeszłym wieku, aby określić bezpieczną i skuteczną dawkę.
Podczas operacji propofol nie powinien być stosowany jednorazowo dłużej niż przez trzy godziny. Istnieje ryzyko wystąpienia hipotensji. Propofol nie jest skuteczny w przypadku ciężkiego pobudzenia i depresji. U starszych pacjentów może prowadzić do depresji oddechowej. Ważne jest, aby przed zabiegiem skonsultować się z lekarzem w sprawie stosowania propofolu, aby uniknąć komplikacji. Jest to jednak doskonała opcja dla osób starszych.
Na metabolizm propofolu może wpływać kilka czynników. Wiadomo, że płeć, pochodzenie etniczne i waga pacjenta wpływają na jego farmakokinetykę. Przegląd kilku badań przeprowadzonych na dorosłych wykazał, że wiek ma wpływ na farmakokinetykę propofolu. Schnider i wsp. stwierdzili, że wiek ma wpływ na C50 w osoczu w stanie czuwania i w stanie pobudzenia EEG.
Podtlenek azotu
Wśród technik sedatywnych stosowanych u pacjentów w podeszłym wieku podtlenek azotu jest jedną z najbezpieczniejszych. Gaz ten jest wdychany, więc pacjent może przyjąć małą dawkę bez żadnych skutków ubocznych. Mimo wysokiego profilu bezpieczeństwa podtlenek azotu może powodować efekty uboczne u niektórych pacjentów. Kobiety w ciąży lub osoby z pewnymi chorobami układu oddechowego mogą nie być odpowiednie do stosowania podtlenku azotu w celu uspokojenia.
Możliwe jest, że podtlenek azotu może wywołać nudności, wymioty lub nietypowe efekty uboczne. Aby zminimalizować te niepożądane efekty, możesz unikać ciężkich posiłków w dniu zabiegu. Mimo że po zabiegu z użyciem podtlenku azotu możesz czuć się ociężały, efekt ten szybko mija. Po zabiegu możesz bezpiecznie wrócić do domu. Ważne jest jednak, by po zabiegu zjeść lekki posiłek, by zapobiec negatywnym skutkom ubocznym.
Badania wykazały również, że podtlenek azotu zmniejsza ogólną wydajność sieci mózgowej. Mimo to czas trwania sedacji był zbyt krótki, by wpłynąć na funkcje pamięci. Badanie to wskazuje jednak, że podtlenek azotu może hamować tworzenie się nowych połączeń w mózgu, zmniejszając jego efektywność w globalnej sieci neuronów. Dlatego podtlenek azotu nie jest dobrym wyborem jako środek uspokajający dla osób starszych.
Pomimo tego, że podtlenek azotu jest najmniej silnym środkiem znieczulającym stosowanym do świadomego uspokojenia, nadal jest uważany za łagodną formę uspokojenia. Ponieważ jest to łagodna forma uspokojenia, powoduje mrowienie i czujność, ale efekt ten utrzymuje się tylko przez kilka sekund. Efekty działania podtlenku azotu nie są długotrwałe, ale zapewniają stan odprężenia i braku stresu.
Podobne Tematy:
- Ketrel dla seniora – czy jest bezpieczny, czy uspokaja?
- Co na sen dla starszej osoby
- Saturacja 91 u starszej osoby – objawy i leczenie
- Brak siły u starszej osoby – co robić, jak pomóc?
