Warto na wstępie zaznaczyć, że politycy zapowiadają istotne zmiany w prawie. Jakie dokładnie będą, kiedy wejdą w życie – tego jeszcze nie wiadomo. Dlatego w tym artykule opisujemy, jak zostać opiekunem osoby niepełnosprawnej dorosłej według aktualnych przepisów. A procedury mogą się różnić m.in. w zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności czy instytucji, która w danym rejonie wykonuje zadania z zakresu pomocy społecznej.
Kto może zostać opiekunem osoby niepełnosprawnej dorosłej?
Zastanawiasz się, jak zostać opiekunem osoby niepełnosprawnej dorosłej? Opiekunem takiej osoby może zostać każdy, kto posiada zdolność i chęć do niesienia pomocy. Formalnie nie są konieczne żadne uprawnienia, kursy czy szkolenia medyczne (nawet do podjęcia pracy w placówce, choć kwestie zawodowe to już odrębny temat). Wróćmy jednak do konieczności zajęcia się dorosłym, który nie jest w stanie w pełni samodzielnie funkcjonować. Jak zostać opiekunem osoby niepełnosprawnej dorosłej? Niektórzy mają wręcz obowiązek, aby to wiedzieć i zrobić!
Kto może zostać opiekunem?
Prawo wskazuje, że w pierwszej kolejności opiekunem powinna zostać osoba spokrewniona z osobą niepełnosprawną. Taki obowiązek alimentacyjny mają, w określonej kolejności:
- Małżonek lub małżonka chorej osoby.
- Rodzice.
- Dzieci.
- Rodzeństwo.
- Wnuki.
Opiekun prawny i faktyczny osoby niepełnosprawnej
A co jeśli osoba niepełnosprawna nie ma rodziny lub rodzina nie jest w stanie pełnić roli opiekuna? Może nim zostać osoba obca, która zostaje ustanowiona przez sąd opiekunem faktycznym – warto jednak pamiętać, że specjalne świadczenia przysługują wyłącznie opiekunowi prawnemu, ustanawianemu dla osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej. Wniosek o ubezwłasnowolnienie (np. z powodu choroby umysłowej, braku zdolności do podejmowania samodzielnych decyzji przez chorego) mogą złożyć:
- małżonek;
- krewny w linii prostej;
- rodzeństwo;
- przedstawiciel ustawowy;
- prokurator.
Jak zostać opiekunem osoby niepełnosprawnej dorosłej? Wymogi
Stanie się opiekunem osoby niepełnosprawnej dorosłej to nie tylko decyzja i determinacja. To również procedura, która wymaga spełnienia pewnych kryteriów. Opiekun musi zrezygnować z zatrudnienia, a podopieczny musi wymagać stałej i długotrwałej opieki.
Niezbędne dokumenty
Jak zostać opiekunem osoby niepełnosprawnej dorosłej? Po spełnieniu tych wymogów konieczne jest złożenie kompletu dokumentów do odpowiedniego organu administracji publicznej – różne instytucje mogą korzystać z różnych wzorów. Na przykład za świadczenie pielęgnacyjne mogą odpowiadać:
- MOPS;
- GOPS;
- PCPR lub inna instytucji, która w danym regionie rozpatruje takie wnioski.
Ewentualne odwołania należy kierować do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (SKO) lub Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA). Cały proces może być skomplikowany i wymagać wielu kroków. Jednak często jest niezbędny, aby zapewnić odpowiednią opiekę osobie niepełnosprawnej dorosłej.
Wsparcie finansowe dla opiekuna osoby niepełnosprawnej dorosłej
Opiekunowie, którzy rezygnują z pracy zawodowej, mają prawo do świadczeń. Osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny i opiekunowie prawni niepełnosprawnych, mogą liczyć na świadczenie pielęgnacyjne (rekompensata utraconej pensji) i specjalny zasiłek opiekuńczy. Z niego opłacane jest ubezpieczenie społeczne i zdrowotne opiekuna. Istnieje również zasiłek dla opiekuna osoby dorosłej, skierowany wyłącznie do osób, które utraciły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na skutek nowelizacji ustawy i nie spełniły warunków pozwalających na uzyskanie specjalnego zasiłku pielęgnacyjnego.
Wiesz już, jak zostać opiekunem osoby niepełnosprawnej dorosłej. Niestety wsparcie państwa w zakresie opieki nad chorym członkiem rodziny jest niewystarczające. To temat, który w debacie publicznej powraca regularnie. Opiekunowie niepełnosprawnych mogą też uzyskać dodatkowe dofinansowania z MOPS-u, PFRON-u lub PCPR-u. Niestety często wymaga to przejścia skomplikowanych procedur i formalności.
- Czy przy umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?
- Zasiłek dla opiekuna osoby starszej. MOPS, GOPS – świadczenia
- Zasiłek dla opiekuna osoby chorej na raka. Możliwości wsparcia finansowego
- Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać zasiłek pielęgnacyjny?