Zapamiętaj!
- Poziom niepełnosprawności nie jest jednoznacznie powiązany konkretnymi chorobami, gdyż oznacza niemożność efektywnego pełnienia ról społecznych.
- Znaczny stopień niepełnosprawności formalny następca dawnej 1. grupy inwalidzkiej.
- Jakie choroby z 12 kategorii spowodowały ograniczenia, ma mniejsze znaczenie. Liczą się skutki.
- Stopień niepełnosprawności określa się na podstawie naruszonej sprawności fizycznej lub psychicznej, przewidywanego czasu trwania tego stanu oraz wymaganej opieki lub pomocy.
- Stopień niepełnosprawności ocenia co najmniej dwuosobowy zespół specjalistów.
Definicja prawna niepełnosprawności, kategorie chorób
Niepełnosprawność nie jest jednoznaczna z konkretną chorobą i vice versa. Jest to stan, który powoduje niemożność efektywnego pełnienia ról społecznych. Może wynikać nie tylko ze stanu zdrowia (naruszonej sprawności organizmu), ale również z aspektów psychicznych i społecznych.
Niepełnosprawność jest oceniana na podstawie skutków wywołanych przez różne przypadłości zdrowotne. Choroby są przyporządkowane do 12 kategorii:
- całościowe zaburzenia rozwojowe, powstałe przed 16. rokiem życia;
- choroby narządu wzroku;
- choroby neurologiczne;
- choroby psychiczne;
- choroby układu moczowo-płciowego;
- choroby układu oddechowego i krążenia;
- choroby układu pokarmowego;
- epilepsja;
- upośledzenia narządu ruchu;
- upośledzenie umysłowe;
- zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu;
- inne.
Pełną listę znajdziesz na https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-orzeczenie-o-stopniu-niepelnosprawnosci, w podpunkcie „Kto może uzyskać”.
Proces orzekania o niepełnosprawności
Zdiagnozowanie i potwierdzenie przez lekarza jednego ze schorzeń z pełnej listy jeszcze nie jest równoznaczne ze stwierdzeniem niepełnosprawności. Stopień niepełnosprawności – czyli dawną grupę inwalidzką – określa się na podstawie trzech równocześnie występujących kryteriów:
- naruszenia sprawności fizycznej lub psychicznej;
- przewidywanego okresu trwania upośledzenia stanu zdrowia;
- wymaganej całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych.
Decyzję o ewentualnym przysługiwaniu I grupy inwalidzkiej, czyli znacznego stopnia niepełnosprawności, podejmuje co najmniej dwuosobowy zespół specjalistów. Najpierw na szczeblu powiatowym lub miejskim, kolejną instancją są zespoły wojewódzkie. Potem istnieje także możliwość odwołania się do rejonowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. W każdym zespole musi być minimum jeden lekarz. W jego skład mogą wejść również:
- doradcy zawodowi;
- pracownicy socjalni;
- pedagodzy;
- psycholodzy;
- inni lekarze.
Znaczna niepełnosprawność, 1. grupa inwalidzka. Jakie choroby, kryteria?
Wiesz już, że rozpoznany problem zdrowotny nie ma takiego znaczenia, jak jego konsekwencje. Liczą się skutki choroby, a nie jej rodzaj. Warunki konieczne do stwierdzenia znacznego stopnia niepełnosprawności to:
- niezdolność do pracy lub konieczność specjalnego przystosowania stanowiska do szczególnych potrzeb danej osoby;
- brak możliwości samodzielnego funkcjonowania, całkowita zależność od opieki innych osób (np. konieczność korzystania z pomocy przy poruszaniu się jedzeniu, komunikacji, myciu, pielęgnacji etc.) przez więcej niż 12 miesięcy.
1. grupa inwalidzka nie wyklucza całkowicie możliwości podjęcia pracy w miejscu, które nie zapewnia pełnych warunków pracy chronionej. Wszystko zależy od ograniczeń wynikających z niepełnosprawności (a więc i choroby), zakresu obowiązków oraz przygotowania miejsca przez pracodawcę.
- Komu przysługuje znaczny stopień niepełnosprawności – wyjaśnienia
- To trzeba wiedzieć o 3. grupie inwalidzkiej – jakie choroby kwalifikują?
- Co oznacza 1 grupa inwalidzka – ile pieniędzy otrzyma osoba niepełnosprawna?
- Ile wynosi dodatek do grupy inwalidzkiej? Na takie wsparcie można liczyć
