Umowa zlecenie to popularna forma zatrudnienia w Polsce. Wiele osób zastanawia się, jak wpływa ona na przyszłe świadczenia emerytalne. Wyjaśniamy kluczowe zasady dotyczące stażu pracy i wysokości emerytury przy pracy na zleceniu.
Czym jest umowa zlecenie?
Umowa zlecenie to umowa cywilnoprawna. Reguluje ją Kodeks cywilny, nie Kodeks pracy. Zleceniobiorca wykonuje określone czynności dla zleceniodawcy. Firmy chętnie ją stosują z uwagi na niższe koszty. Zleceniodawca ma mniej zobowiązań niż przy umowie o pracę.
Umowa zlecenie a staż pracy do emerytury
W Polsce prawo do emerytury zależy od wieku i stażu pracy. Wiek emerytalny to 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Minimalny staż pracy wynosi 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Do stażu pracy zalicza się głównie okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Umowa zlecenie generalnie nie wlicza się do stażu pracy. Jest to umowa cywilnoprawna, a nie stosunek pracy. Okresy na zleceniu nie są uwzględniane przy ustalaniu stażu pracy. Nawet opłacanie składek emerytalnych tego nie zmienia. Staż pracy obejmuje pracę na umowę o pracę, służbę wojskową, okresy nauki. Zaliczamy też zasiłki dla bezrobotnych czy urlopy wychowawcze.
Pamiętaj, że okresy pracy na umowie zlecenie nie budują stażu pracy w rozumieniu prawa pracy.
Wpływ umowy zlecenie na wysokość emerytury
Choć umowa zlecenie nie wlicza się do stażu pracy, wpływa na wysokość emerytury. Dochody z umowy zlecenia podlegają składkom na ubezpieczenia społeczne. Składki odprowadzane od zlecenia zasilają Twoje konto w ZUS. Wysokość przyszłej emerytury zależy od okresu i wysokości odprowadzanych składek. Wszystkie okresy opłacania składek są brane pod uwagę. Okresy składkowe z tytułu umowy zlecenia wpływają na wysokość świadczenia. Składki z umowy zlecenie mogą mieć mniejszy wpływ niż z umowy o pracę. Pracodawca przy umowie o pracę odprowadza pełne składki. To zazwyczaj przekłada się na wyższą emeryturę.
„Składki społeczne odprowadzane od umowy-zlecenia mają wpływ na wysokość emerytury” – rp.pl.
Warto zatem pamiętać, że choć każdy rok pracy na umowę zlecenie może być uwzględniony w systemie, jego realny wpływ na wysokość przyszłej emerytury może być ograniczony.
Składki ZUS od umowy zlecenie
Od umowy zlecenie obowiązkowo odprowadza się składki. Obejmują one ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe. Obowiązkowe jest również ubezpieczenie zdrowotne. Składka na ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolna. Zleceniobiorca jest obowiązkowo objęty tymi ubezpieczeniami. Studenci do 26 roku życia stanowią wyjątek. Nie mają obowiązku opłacania składek ZUS. Ubezpieczenie zdrowotne mają z uczelni lub od rodzica. Od 1 stycznia 2022 roku wszystkie umowy zlecenia miały zostać oskładkowane. Obowiązek zgłoszenia do ZUS spoczywa na zleceniodawcy. Używa się formularzy ZUS ZUA i ZUS ZZA. Składki są naliczane od każdej umowy. Dzieje się tak do osiągnięcia minimalnej podstawy wymiaru składek. Składka zdrowotna jest obowiązkowa i nie podlega limitom. Składki zdrowotne odprowadzane są od każdej umowy odrębnie. Przy zawarciu kilku umów zlecenia, składkę zdrowotną opłaca zleceniodawca z najstarszej umowy.
Przykład składek ZUS od umowy zlecenia:
- Emerytalne: 19,52%
- Rentowe: 8%
- Wypadkowe: od 0,67% do 3,33%
- Zdrowotne: 9%
- Chorobowe: 2,45% (dobrowolne)
Składki na Fundusz Pracy i FGŚP opłaca płatnik. Dotyczy to sytuacji, gdy zatrudnia pracowników. Dla emerytów po 55. (kobiety) lub 60. (mężczyźni) roku życia obowiązek odprowadzania składek na Fundusz Pracy i FGŚP jest zniesiony. Emeryci mogą opłacać składkę zdrowotną dobrowolnie w wysokości 2,45%. Zbieg tytułów do ubezpieczeń wymaga opłacania składek. Dotyczy to każdej umowy do momentu osiągnięcia minimalnego wynagrodzenia krajowego.
Umowa zlecenie dla emerytów
Zatrudnianie emerytów na podstawie umowy zlecenia jest powszechne. Emeryt może pracować na zleceniu. Nie traci prawa do istniejącej emerytury. Musi jednak przestrzegać limitów dorabiania. Limity wynoszą 70% i 130% przeciętnego wynagrodzenia. Od 1 marca 2024 roku limity te wynoszą 5196,50 zł brutto (70%) i 9648,50 zł brutto (130%). Przekroczenie niższego limitu może zmniejszyć emeryturę. Przekroczenie wyższego limitu może zawiesić wypłatę świadczenia. Emeryci zatrudnieni na umowę zlecenie podlegają składkom społecznym i zdrowotnym. Nie opłacają składek na Fundusz Pracy ani FGŚP.
Jak udokumentować umowę zlecenie do emerytury?
Dokumentacja umów zleceń jest kluczowa. Zabezpiecza Twoje przyszłe świadczenia emerytalne. Zachowaj kopie umów zleceń. Przechowuj rachunki i potwierdzenia wpłat składek ZUS. Kontroluj opłacanie składek na swoim koncie w ZUS. Możesz to zrobić przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Dokumentuj wszystkie umowy i potwierdzenia wykonania zlecenia. Gromadzenie dokumentacji zatrudnienia jest ważne. Potwierdza okresy składkowe.
Oto co warto dokumentować:
- Kopie umów zleceń
- Rachunki wystawione do umów
- Potwierdzenia przelewów wynagrodzenia
- Dokumenty potwierdzające opłacanie składek ZUS
- Zaświadczenia od zleceniodawców (jeśli możliwe)
Zmiany prawne i perspektywy na przyszłość
System emerytalny podlega zmianom. Wpływają one na traktowanie umów cywilnoprawnych. Od 2016 roku obowiązuje oskładkowanie umów zleceń do wysokości minimalnego wynagrodzenia. W 2022 roku planowano oskładkowanie wszystkich umów zleceń. Projekt emerytur stażowych może wprowadzić zmiany. Mogą one ustalać emerytury wyłącznie na podstawie stażu pracy. Przewidziane zmiany mogą włączyć okresy pracy na zleceniu do stażu pracy. Warunkiem jest odprowadzanie składek. Eksperci prognozują zrównanie praw pracowników. Dotyczy to umów zlecenie i umów o pracę. Planowane zmiany mają uszczelnić system oskładkowania. Dążą do zwiększenia wpływów do systemu ubezpieczeń. Wzrost zainteresowania wpływem umów cywilnoprawnych na emeryturę jest widoczny. Wzrasta świadomość konieczności dokumentowania okresów zatrudnienia.
Najczęściej zadawane pytania
Czy umowa zlecenie liczy się do emerytury 2025?
Tak, umowa zlecenie liczy się do emerytury w 2025 roku. Warunkiem jest odprowadzanie składek na ubezpieczenie emerytalne. Okresy składkowe wpływają na wysokość przyszłego świadczenia.
Kiedy umowa zlecenie wlicza się do emerytury?
Umowa zlecenie wlicza się do emerytury wtedy, gdy od tej umowy odprowadzane są składki na ubezpieczenia społeczne, w tym emerytalne. Okresy te są traktowane jako okresy składkowe.
Czy umowa zlecenie liczy się do lat pracy do emerytury?
Umowa zlecenie co do zasady nie wlicza się do stażu pracy uprawniającego do minimalnej emerytury. Staż pracy obejmuje głównie okresy zatrudnienia na umowę o pracę. Okresy na zleceniu liczą się jako okresy składkowe, wpływające na wysokość świadczenia.
Czy pracując na umowę zlecenie mogę otrzymać emeryturę minimalną?
Prawo do emerytury minimalnej wymaga osiągnięcia wieku emerytalnego i minimalnego stażu pracy (20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn). Praca na zleceniu co do zasady nie wlicza się do stażu pracy. Okresy składkowe ze zlecenia wpływają na wysokość emerytury. Jeśli uzyskany kapitał jest niższy, świadczenie może zostać podwyższone do poziomu minimalnego. Minimalna emerytura od 1 marca 2025 r. wynosi 1 878,91 zł.
Czy emeryt może pracować na kilku umowach zlecenie jednocześnie?
Tak, emeryt może pracować na kilku umowach zlecenie. Musi jednak przestrzegać limitów dorabiania. Suma przychodów ze wszystkich umów jest brana pod uwagę przy ustalaniu limitów. Składki społeczne podlegają zbiegowi tytułów do ubezpieczeń. Składka zdrowotna jest odprowadzana od każdej umowy.
Podsumowanie
Praca na umowie zlecenie ma znaczenie dla Twojej przyszłej emerytury. Okresy pracy na zleceniu nie wliczają się do stażu pracy. Wpływają jednak na wysokość świadczenia poprzez odprowadzane składki. Dbaj o dokumentację swoich umów. Regularnie sprawdzaj swoje konto w ZUS. Monitoruj przepisy prawne. Warto aktywnie planować swoją przyszłość finansową. Niezależnie od formy zatrudnienia.
