Emeryci i renciści w Polsce mogą oczekiwać wyższych świadczeń. Coroczna waloryzacja nastąpi w marcu 2025 roku. Niektórzy seniorzy otrzymają podwyżkę już wcześniej. Znamy prognozowany wskaźnik wzrostu świadczeń.
Czym jest waloryzacja emerytur i rent?
Waloryzacja to mechanizm prawny. Chroni wartość świadczeń emerytalno-rentowych. Dostosowuje je do zmieniających się kosztów życia. Odbywa się każdego roku 1 marca. Jej celem jest rekompensata inflacji. Uwzględnia też realny wzrost wynagrodzeń. Wskaźnik waloryzacji jest ogłaszany co roku. Podaje go Główny Urząd Statystyczny (GUS). Komunikat wydaje też Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Kiedy dokładnie następuje waloryzacja świadczeń?
Waloryzacja emerytur i rent ma miejsce zawsze 1 marca każdego roku. Dotyczy wszystkich świadczeń wypłacanych przez ZUS.
O ile wzrosną emerytury w marcu 2025 roku?
Wskaźnik waloryzacji na 2025 rok został ustalony. Wynosi 105,5 procent. Oznacza to podwyżkę świadczeń o 5,5 procenta. Jest to mniej niż w poprzednich latach. W 2024 roku waloryzacja wyniosła 12,12 procenta. W 2023 roku było to aż 14,8 procenta. Mimo niższego wskaźnika, świadczenia wzrosną. Wysokość podwyżki zależy od kwoty otrzymywanej emerytury. Minimalna emerytura od 1 marca 2025 roku wyniesie około 1878-1884 zł brutto. Obecnie jest to 1780,96 zł brutto. Wzrost wyniesie około 98-104 zł brutto.
| Kwota emerytury brutto przed waloryzacją | Szacunkowy wzrost (5,5%) | Kwota emerytury brutto po waloryzacji (ok.) |
|---|---|---|
| 1780,96 zł (minimalna) | ~98-104 zł | ~1878-1884 zł |
| 2000 zł | 110 zł | 2110 zł |
| 3000 zł | 165 zł | 3165 zł |
| 4000 zł | 220 zł | 4220 zł |
| 9000 zł | blisko 500 zł | blisko 9500 zł |
Emerytury powyżej 2500 zł brutto mogą mieć nieco mniejszy realny wzrost. Wynika to z opodatkowania świadczeń. Senior z 4000 zł brutto dostanie około 154 zł więcej netto. Osoba z 5000 zł brutto zyska około 194 zł netto. Koszt tegorocznej waloryzacji dla budżetu państwa to blisko 23 miliardy złotych.
O ile wzrośnie minimalna emerytura w 2025 roku?
Minimalna emerytura wzrośnie o około 98-104 zł brutto. Jej wysokość po waloryzacji wyniesie około 1878-1884 zł brutto.
Czy podwyżka dotyczy tylko emerytur?
Nie, waloryzacja obejmuje szeroki zakres świadczeń. Wzrosną także renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinne i socjalne. Podwyżki dotyczą również dodatków, takich jak pielęgnacyjny czy dla sierot zupełnych.
Kiedy wypłata wyższych świadczeń w 2025 roku?
Standardowy termin wypłaty zwaloryzowanych świadczeń to 1 marca. Jednak w 2025 roku 1 marca przypada w sobotę. ZUS zdecydował o przyspieszeniu wypłat. Osoby, które standardowo otrzymują świadczenie 1. dnia miesiąca, dostaną je wcześniej. Przelewy trafią na ich konta już 28 lutego 2025 roku. Dotyczy to około miliona emerytów i rencistów. Pozostałe terminy wypłat świadczeń z ZUS pozostają bez zmian. Terminy te to 5., 6., 10., 15., 20. i 25. dzień miesiąca. Jeśli termin wypada w dzień wolny od pracy, wypłata następuje wcześniej.
Kto otrzyma wyższą emeryturę już w lutym 2025 roku?
Wcześniejszą wypłatę otrzymają osoby, których standardowy termin wypłaty przypada na 1. dzień miesiąca. W lutym 2025 roku pieniądze trafią na ich konta 28 lutego.
Czy muszę złożyć wniosek o wyższą emeryturę?
Nie, waloryzacja odbywa się automatycznie. ZUS przeliczy świadczenie i wypłaci je w nowej wysokości. Nie ma potrzeby składania żadnego wniosku.
Jak obliczany jest wskaźnik waloryzacji?
Wskaźnik waloryzacji to suma dwóch elementów. Pierwszy to średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych. Mówiąc prościej, to inflacja. Drugi element to co najmniej 20 procent realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. Dane do obliczeń podaje Główny Urząd Statystyczny. Rząd może zwiększyć wskaźnik waloryzacji ponad ustawowe minimum. Decyzje w tej sprawie są uzgadniane z Radą Dialogu Społecznego.
Na przykład, waloryzacja w 2025 roku opiera się na danych za rok 2024. Wskaźnik cen towarów i usług wyniósł 103,6 (3,6% inflacji). Realny wzrost przeciętnego wynagrodzenia wyniósł 9,5%. Wskaźnik waloryzacji 105,5% (czyli 5,5% wzrostu) wynika z uwzględnienia tych danych.
Które świadczenia obejmuje marcowa waloryzacja?
Waloryzacja obejmuje świadczenia długoterminowe. Są to przede wszystkim emerytury i renty. Dotyczy rent z tytułu niezdolności do pracy. Wzrosną też renty rodzinne i socjalne. Waloryzacja obejmuje nauczycielskie świadczenia kompensacyjne. Wzrosną także dodatki do tych świadczeń. Chodzi o dodatek pielęgnacyjny. Podwyżkę otrzyma dodatek dla sierot zupełnych. Waloryzacji podlega dodatek za tajne nauczanie. Wzrośnie też ryczałt energetyczny. Świadczenia i zasiłki przedemerytalne również są objęte waloryzacją.
W 2025 roku dodatek pielęgnacyjny wzrośnie o 18,15 zł. Emerytura honorowa dla stulatków od 1 marca 2024 wynosi 6 246,13 zł brutto. Jej wysokość jest ujednolicona.
Czy dodatek pielęgnacyjny też zostanie zwaloryzowany?
Tak, dodatek pielęgnacyjny podlega waloryzacji. W 2025 roku wzrośnie o 18,15 zł.
Jak sprawdzić nową wysokość emerytury?
ZUS informuje świadczeniobiorców o nowej wysokości świadczenia. Decyzje waloryzacyjne są wysyłane automatycznie. Nie trzeba składać wniosku. Wysyłka decyzji następuje zazwyczaj w kwietniu. Informację o nowej kwocie można sprawdzić wcześniej. Jest dostępna na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. To najszybszy sposób na poznanie nowej wysokości emerytury.
Gdzie mogę sprawdzić, o ile wzrosła moja emerytura?
Nową wysokość swojego świadczenia możesz sprawdzić na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. ZUS wyśle też papierową decyzję pocztą.
Waloryzacja w poprzednich latach – porównanie
Waloryzacja w 2025 roku (5,5%) jest niższa niż w latach 2023 i 2024. W 2024 roku świadczenia wzrosły o 12,12%. W 2023 roku podwyżka wyniosła 14,8%. Był to najwyższy wzrost od lat. Wcześniej waloryzacja była znacznie niższa. W 2022 roku wyniosła 7%. W 2021 roku było to 4,24%. W 2020 roku emerytury wzrosły o 3,56%. W 2019 roku podwyżka wyniosła 2,86%. Niższy wskaźnik w 2025 roku wynika ze spadku inflacji.
Prognozy dotyczące waloryzacji w 2026 roku
Rząd przedstawił wstępną propozycję wskaźnika na 2026 rok. Proponuje waloryzację na poziomie co najmniej 4,9%. Ostateczna wysokość podwyżki będzie znana później. Zależy od danych GUS dotyczących inflacji i wzrostu wynagrodzeń w 2025 roku. Dane te zostaną ogłoszone w lutym 2026 roku. Według prognoz, minimalna emerytura od 1 marca 2026 roku może wynieść 1970,98 zł brutto. Oznaczałoby to wzrost o 92,07 zł brutto w stosunku do kwoty z 2025 roku.
Związki zawodowe zgłaszały postulaty wyższego wskaźnika. Chciały, aby waloryzacja uwzględniała 50% realnego wzrostu płac. Mogłoby to podnieść wskaźnik do 6,55%. Ostateczna decyzja zapadnie w lutym 2026 roku.
Jaka jest wstępna propozycja waloryzacji na 2026 rok?
Rząd zaproponował wstępnie waloryzację na poziomie co najmniej 4,9% od 1 marca 2026 roku.
Przejście na emeryturę a waloryzacja
Miesiąc przejścia na emeryturę ma znaczenie. Emerytura wyliczona w lutym może być korzystna. Zostanie od razu objęta marcową waloryzacją. Emerytura wyliczona w lipcu też może być wyższa. Bierze się wtedy pod uwagę dodatkową waloryzację składek na koncie ZUS. Większość osób składa wniosek po osiągnięciu wieku emerytalnego. Osiągnięcie wieku emerytalnego to prawo, nie obowiązek. Odłożenie decyzji może zwiększyć przyszłe świadczenie. Wpływ mają opłacone składki i kolejne waloryzacje.
Czy miesiąc złożenia wniosku o emeryturę wpływa na jej wysokość?
Tak, moment przejścia na emeryturę ma znaczenie. Emerytura wyliczona w lutym korzysta z marcowej waloryzacji. Emerytura wyliczona w lipcu uwzględnia dodatkową waloryzację składek.
Podstawa prawna waloryzacji
Zasady waloryzacji określa ustawa. Jest to ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wskaźnik waloryzacji jest ogłaszany w Dzienniku Ustaw. Dzieje się to nie później niż 3 dni robocze po ogłoszeniu danych GUS.
