Świadczenie przedemerytalne wspiera osoby, które straciły pracę tuż przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Wiele osób zastanawia się, jak ten okres wpływa na wysokość przyszłej emerytury. Wyjaśniamy zasady i podpowiadamy, jak najlepiej zaplanować swoją przyszłość finansową.
Czym jest świadczenie przedemerytalne i komu przysługuje?
Świadczenie przedemerytalne to wsparcie finansowe. Jest przeznaczone dla osób, które utraciły pracę w późnym wieku. Nie mogą jeszcze ubiegać się o pełną emeryturę. Świadczenie ma charakter socjalny. Pomaga osobom, które straciły możliwość dalszej pracy z przyczyn niezależnych od nich.
Warunki przyznania świadczenia są określone przepisami. Regulują je ustawy o emeryturach i rentach oraz o przeciwdziałaniu bezrobociu. Osoby uprawnione muszą spełnić kilka kryteriów. Muszą utracić zatrudnienie nie z własnej winy. Dotyczy to na przykład likwidacji stanowiska. Wymagany jest odpowiedni staż ubezpieczeniowy. Dla kobiet to minimum 20 lat. Dla mężczyzn wynosi 25 lat. Trzeba też osiągnąć określony wiek. Kobiety muszą mieć co najmniej 55 lat. Mężczyźni osiągają 60 lat w dniu rozwiązania stosunku pracy. Należy zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotny. Trzeba pobierać zasiłek dla bezrobotnych przez co najmniej 180 dni. Wniosek składa się w ZUS w ciągu 30 dni od uzyskania zaświadczenia z urzędu pracy.
Wysokość świadczenia jest ustalana w kwocie ryczałtowej. Podlega corocznej waloryzacji. Od 1 marca 2024 roku kwota zasiłku wzrosła. Wynosi 1794,70 zł brutto.
Kto może otrzymać świadczenie przedemerytalne?
Świadczenie przedemerytalne przysługuje osobom, które utraciły pracę z przyczyn niezależnych od nich. Muszą być blisko wieku emerytalnego. Należy spełnić określone warunki dotyczące wieku i stażu pracy. Trzeba też zarejestrować się w urzędzie pracy.
Jakie warunki muszę spełnić, aby otrzymać świadczenie przedemerytalne?
Należy utracić pracę nie z własnej winy. Trzeba mieć odpowiedni staż pracy (20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn). Wymagany jest określony wiek (55 lat dla kobiet, 60 lat dla mężczyzn). Konieczna jest rejestracja w urzędzie pracy. Trzeba pobierać zasiłek dla bezrobotnych przez 180 dni.
Ile wynosi świadczenie przedemerytalne w 2024 roku?
Od 1 marca 2024 roku kwota świadczenia przedemerytalnego wynosi 1794,70 zł brutto.
Jak obliczana jest emerytura w systemie zdefiniowanej składki?
Wysokość emerytury w nowym systemie zależy od kilku czynników. Podstawą obliczenia są zgromadzone składki emerytalne. Liczy się także waloryzacja tych składek. Dodatkowo uwzględniany jest kapitał początkowy. Środki zgromadzone na subkoncie w ZUS również wpływają na wysokość świadczenia. Wszystkie te kwoty są sumowane. Otrzymaną sumę dzieli się przez średnie dalsze trwanie życia. Okres ten podaje Główny Urząd Statystyczny. Wyrażony jest w miesiącach. Im większa suma zgromadzonych środków i krótszy okres dalszego trwania życia, tym wyższa emerytura.
Podstawy obliczenia emerytury to zgromadzone składki. Ważne jest średnie dalsze trwanie życia. Liczą się okresy składkowe. Uwzględnia się także okresy nieskładkowe.
Przyjrzyjmy się przykładowemu obliczeniu. Osoba zgromadziła 450 000 zł składek. Średnie dalsze trwanie życia wynosi 240 miesięcy. Miesięczna emerytura brutto wyniesie 1875 zł (450 000 zł / 240 miesięcy). Okresy składkowe to czas opłacania składek. Okresy nieskładkowe to na przykład czas pobierania niektórych świadczeń.
| Element obliczenia emerytury (nowy system) | Opis |
|---|---|
| Zgromadzone składki | Wpłaty na konto emerytalne w ZUS |
| Waloryzacja składek | Coroczne zwiększanie wartości składek |
| Kapitał początkowy | Środki za lata pracy przed 1999 r. |
| Środki z subkonta ZUS | Dodatkowe środki w ZUS |
| Średnie dalsze trwanie życia | Prognozowany czas pobierania emerytury w miesiącach |
Wpływ świadczenia przedemerytalnego na wysokość przyszłej emerytury
Wiele osób pyta, czy świadczenie przedemerytalne zmniejsza emeryturę. Okres pobierania świadczenia przedemerytalnego ma znaczenie dla wysokości emerytury. Jest to okres, w którym nie są odprowadzane składki emerytalne do ZUS. W systemie zdefiniowanej składki wysokość emerytury zależy od sumy zgromadzonych składek. Brak wpłat przez pewien czas oznacza mniejszy kapitał na koncie emerytalnym. Mniejszy kapitał przekłada się na niższą miesięczną emeryturę. Świadczenia pobierane przed emeryturą nie zostały wymienione jako obniżające podstawę obliczenia emerytury w ustawodawstwie. Oznacza to, że ZUS nie odejmuje kwot świadczenia od zgromadzonych składek. Jednak sam fakt nieodprowadzania składek w tym okresie wpływa na ostateczną kwotę emerytury.
Okresy pobierania zasiłku przedemerytalnego i świadczenia przedemerytalnego należą do okresów nieskładkowych. Dla osób, których emerytura jest częściowo liczona według starych zasad (np. kapitał początkowy), okresy nieskładkowe są mniej korzystne niż składkowe. Okresy składkowe liczone są z mnożnikiem 1,3% podstawy wymiaru za każdy rok. Okresy nieskładkowe to 0,7% podstawy wymiaru za każdy rok. W nowym systemie kluczowy jest brak składek.
Czas spędzony na świadczeniu przedemerytalnym to okres bez wpłat na konto emerytalne w ZUS.
Czy świadczenie przedemerytalne zmniejsza emeryturę?
Pobieranie świadczenia przedemerytalnego samo w sobie nie jest potrącane od przyszłej emerytury. Jednak w okresie pobierania świadczenia nie są odprowadzane składki emerytalne. Brak składek oznacza, że na Twoim koncie w ZUS gromadzi się mniej kapitału. To niższy zgromadzony kapitał może skutkować niższą emeryturą.
Dlaczego pobieranie świadczenia przedemerytalnego może skutkować niższą emeryturą?
Głównym powodem jest brak składek emerytalnych odprowadzanych podczas pobierania świadczenia. Wysokość emerytury zależy od sumy zgromadzonych składek. Mniej składek to niższy kapitał. Niższy kapitał oznacza niższą emeryturę.
Przejście na emeryturę po świadczeniu przedemerytalnym – procedura
Prawo do świadczenia przedemerytalnego ustaje w określonych sytuacjach. Ustaje między innymi w dniu poprzedzającym nabycie prawa do emerytury. Kończy się również z dniem osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Dla kobiet to 60 lat, dla mężczyzn 65 lat. Świadczenie ustaje także na wniosek osoby uprawnionej. Ustawa o świadczeniach przedemerytalnych reguluje te kwestie.
ZUS jest organem odpowiedzialnym za wypłatę emerytury. Organ rentowy ma obowiązek wszcząć postępowanie o emeryturę. Robi to z urzędu. Postępowanie wszczyna się najwcześniej dwa miesiące przed miesiącem osiągnięcia wieku emerytalnego. Może też zostać wszczęte w dacie osiągnięcia tego wieku. Ustawa o emeryturach i rentach z FUS określa te zasady. Możesz jednak złożyć wniosek o emeryturę samodzielnie. Warto to zrobić odpowiednio wcześniej. Zapewni to płynne przejście między świadczeniami.
- Złóż wniosek o emeryturę w ZUS.
- Dołącz dokumenty potwierdzające okresy składkowe.
- Przedstaw dokumenty dotyczące okresów nieskładkowych.
Sposoby na zwiększenie przyszłej emerytury
Istnieje kilka strategii, aby wpłynąć na wysokość przyszłej emerytury. Jedną z najskuteczniejszych jest przedłużenie aktywności zawodowej. Każdy dodatkowy rok pracy oznacza więcej zgromadzonych składek. Zwiększa się licznik w kalkulacji emerytury. Dodatkowo wydłuża się okres, przez który ZUS będzie wypłacać świadczenie. Dzielnik (średnie dalsze trwanie życia) maleje. To pozytywnie wpływa na miesięczną kwotę emerytury.
Warto rozważyć dodatkowe oszczędzanie na cele emerytalne. Dostępne są prywatne konta emerytalne. Należy do nich Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). Inną opcją są Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK). Można też skorzystać z programu Dobrowolnego Ubezpieczenia Emerytalnego (DUE). Program DUE pozwala na odprowadzanie dodatkowych składek emerytalnych. Zwiększa to zgromadzony kapitał.
- Pracuj dłużej, jeśli masz taką możliwość.
- Oszczędzaj dodatkowo na IKZE lub w PPK.
- Rozważ przystąpienie do programu DUE.
- Odłóż moment przejścia na emeryturę.
Podsumowanie
Świadczenie przedemerytalne to ważne wsparcie dla osób w trudnej sytuacji zawodowej. Pomaga przetrwać okres do emerytury. Należy jednak pamiętać o jego wpływie na przyszłe świadczenie emerytalne. Okres pobierania świadczenia to czas bez opłacania składek. Brak składek oznacza mniejszy zgromadzony kapitał w ZUS. Mniejszy kapitał to potencjalnie niższa emerytura. Planowanie przyszłości finansowej jest kluczowe. Rozważ przedłużenie pracy lub dodatkowe oszczędności. Skontaktuj się z ZUS, aby poznać szczegóły swojej sytuacji. Wniosek o emeryturę złóż w odpowiednim terminie.
