Diagnoza nowotworu to ogromne wyzwanie. Choroba często wpływa na sytuację finansową pacjenta i jego rodziny. W Polsce dostępne są różne formy wsparcia. Obejmują one zasiłki, renty oraz pomoc od organizacji pozarządowych. Dowiedz się, gdzie szukać wsparcia finansowego.
Wsparcie finansowe z ZUS dla pacjentów onkologicznych
Osoby chore na raka mogą liczyć na świadczenia z ZUS. Zasiłki i renty pomagają w trudnym okresie leczenia. Pacjenci ubezpieczeni mają prawo do wsparcia. System ZUS oferuje kilka rodzajów świadczeń finansowych.
Zasiłek chorobowy dla osób chorych na raka
Pacjentom z chorobą nowotworową przysługuje zasiłek chorobowy. Prawo do niego nabywasz po określonym czasie ubezpieczenia. Dla ubezpieczenia obowiązkowego to 30 dni. Dla dobrowolnego ubezpieczenia to 90 dni. Niektórym osobom zasiłek przysługuje bez okresu wyczekiwania. Dotyczy to na przykład absolwentów lub posłów.
Zwolnienia lekarskie (ZUS ZLA) wystawiają lekarze. Mogą to być chirurdzy, onkolodzy lub lekarze rodzinni. Pacjentowi przysługuje do 182 dni zwolnienia w ciągu roku. Wynagrodzenie za czas choroby wynosi 80% normalnej pensji. Pracodawca wypłaca je przez pierwsze 33 dni. Po ukończeniu 50 lat pracodawca płaci przez 14 dni. Po tym czasie wypłatę przejmuje ZUS.
Podczas niezdolności do pracy możesz otrzymywać zasiłek chorobowy. Przysługuje on do 182 dni. To ważna pomoc w trakcie aktywnego leczenia.
Świadczenie rehabilitacyjne dla chorych na raka
Po wyczerpaniu zasiłku chorobowego możesz starać się o świadczenie rehabilitacyjne. Przysługuje ono, gdy nadal jesteś niezdolny do pracy. Stan zdrowia musi rokować odzyskanie zdolności. Świadczenie można otrzymać na okres do 12 miesięcy.
Wysokość świadczenia to początkowo 90% podstawy wymiaru. Później wynosi 75%. W przypadku choroby nowotworowej okres na uzyskanie świadczenia może wynieść 182 do 270 dni. Zależy to od konkretnego przypadku. Aby uzyskać świadczenie, złóż odpowiedni wniosek w ZUS.
Niezbędne dokumenty to formularz ZNp-7 i OL-9. Potrzebujesz też dokumentów od płatnika składek. Zbierz je przed złożeniem wniosku.
- Złóż wniosek ZNp-7.
- Dołącz formularz OL-9.
- Przygotuj dokumenty od pracodawcy.
- Czekaj na decyzję ZUS.
Renta z tytułu niezdolności do pracy
Jeśli po świadczeniu rehabilitacyjnym nadal nie odzyskasz zdolności do pracy, możesz ubiegać się o rentę. Renta z tytułu niezdolności do pracy wymaga spełnienia warunków. Dotyczą one wymaganego stażu ubezpieczeniowego. Ważny jest też okres niezdolności do pracy. Orzeczenie o niezdolności wydaje lekarz orzecznik ZUS.
Wysokość renty z tytułu całkowitej niezdolności wynosiła 1780,96 zł brutto w marcu 2024 roku. Po waloryzacji od 1 marca 2025 roku najniższa renta wzrośnie do 1878,91 zł. Renta częściowa to 75% renty całkowitej. W marcu 2024 roku wynosiła 1335,72 zł brutto.
Renta szkoleniowa ZUS
Istnieje też renta szkoleniowa. Przysługuje na okres przekwalifikowania zawodowego. Jest przyznawana na 6 miesięcy. Można ją przedłużyć do 36 miesięcy. Wymaga orzeczenia o celowości przekwalifikowania.
Renta socjalna a choroba nowotworowa
Renta socjalna przysługuje osobom całkowicie niezdolnym do pracy. Muszą być one niezdolne od dzieciństwa lub przed ukończeniem 18 lat. Dotyczy to też osób, które stały się niezdolne w trakcie studiów. Renta socjalna wynosi od 1 marca 2024 roku 1780,96 zł brutto. Może być zawieszona lub zmniejszona przy przekroczeniu limitów dochodowych. Próg przychodu powyżej którego renta jest zawieszona to 130% przeciętnego wynagrodzenia. Maksymalny miesięczny przychód bez zawieszenia renty wynosi 3549,70 zł. Przekroczenie 130% oznacza zawieszenie świadczenia.
Czy osoba chora na nowotwór może ubiegać się o rentę socjalną?
Tak, o rentę socjalną mogą się ubiegać osoby, które są całkowicie niezdolne do pracy. Muszą spełnić określone warunki wiekowe i zdrowotne. Niezdolność musi powstać w określonym czasie życia.
Orzeczenie o niepełnosprawności – klucz do dodatkowego wsparcia
Choroby nowotworowe dotykają ponad 100 tysięcy osób rocznie. Często prowadzą do niepełnosprawności. Orzeczenie o niepełnosprawności jest bardzo ważne. Stanowi podstawę do uzyskania wielu świadczeń i ulg. Wiele osób zmagających się z rakiem potrzebuje takiego dokumentu.
Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności?
Orzeczenie o niepełnosprawności wydaje specjalny zespół. Jest to powiatowy lub miejski zespół do spraw orzekania. Od decyzji zespołu można się odwołać. Odwołanie składasz do wojewódzkiego zespołu. Orzeczenie stwierdza stopień niepełnosprawności. Stopień zależy od naruszenia sprawności organizmu. Może być lekki, umiarkowany lub znaczny. Dokument jest zazwyczaj ważny przez 3-5 lat.
Aby złożyć wniosek, przygotuj niezbędne dokumenty. Potrzebujesz zaświadczenia lekarskiego o stanie zdrowia. Dołącz dokumenty dochodowe rodziny. Wypełnij wniosek o wydanie orzeczenia. Ważne dokumenty to zaświadczenie lekarskie oraz wypełniony wniosek. Złożenie kompletu dokumentów przyspiesza proces.
- Przygotuj zaświadczenie lekarskie.
- Zbierz dokumenty o dochodach.
- Wypełnij wniosek.
- Złóż wniosek w zespole orzekającym.
Dodatek pielęgnacyjny
Osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji mogą otrzymać dodatek pielęgnacyjny. Przysługuje osobom z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Otrzymują go też osoby powyżej 75 roku życia. Muszą one wymagać stałej opieki. Dodatek wynosi około 215 zł miesięcznie. Od 1 marca 2022 roku kwota dodatku wynosiła 256,44 zł. Od marca 2024 roku wysokość dodatku to 330,07 zł. Kwota jest waloryzowana co roku. Jest też zwolniona z podatku dochodowego.
Czy MOPS wypłaci mi zasiłek pielęgnacyjny?
Zasiłek pielęgnacyjny wypłacany jest przez ZUS. MOPS może wypłacić świadczenia z pomocy społecznej. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje osobom uprawnionym niezależnie od dochodu.
Wsparcie z pomocy społecznej (MOPS/GOPS)
Osoby o niskich dochodach mogą szukać wsparcia w MOPS lub GOPS. Miejski lub Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej oferuje różne zasiłki. Są to zasiłki stałe, okresowe i celowe. Zasiłek stały przysługuje osobom niezdolnym do samodzielnego utrzymania. Zasiłek celowy to jednorazowa pomoc. Można ją przeznaczyć na zakup leków lub sprzętu rehabilitacyjnego. Zasiłki mogą pokrywać koszty leków, żywności, odzieży. Pomoc może dotyczyć remontu mieszkania lub zakupu sprzętu. Wsparcie od PFRON wymaga orzeczenia o niepełnosprawności. Zależy od dochodu i stopnia niepełnosprawności.
Dochody rodziny wpływają na prawo do zasiłku na leki. Limit dla osoby samotnej wynosi 701 zł. Dla rodziny limit to 528 zł na osobę. Dla zasiłku na leki i programy lekowe w innych źródłach podano limit 776 zł dla osoby samotnej i 600 zł w rodzinie. Specjalny zasiłek opiekuńczy dla dorosłych wynosi 620 zł miesięcznie. Przysługuje, jeśli dochód rodziny nie przekracza 764 zł netto na osobę.
- Skontaktuj się z MOPS/GOPS w swojej gminie.
- Zapytaj o zasiłki stałe, okresowe lub celowe.
- Sprawdź kryteria dochodowe dla poszczególnych świadczeń.
Ulgi i dofinansowania
Osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności mają prawo do ulg. Przysługuje im karta parkingowa. Mogą korzystać ze zniżek na transport publiczny. Ulga rehabilitacyjna w rozliczeniu PIT pozwala odliczyć wydatki. Dotyczy to kosztów rehabilitacji i leczenia. Produkty medyczne na receptę można kupić w aptekach. Dotyczy to też sklepów medycznych współpracujących z NFZ.
- Sprawdź możliwość uzyskania karty parkingowej.
- Zapoznaj się ze zniżkami na przejazdy.
- Wykorzystaj ulgę rehabilitacyjną w zeznaniu podatkowym.
Wsparcie dla opiekunów osób chorych na raka
Wsparcie finansowe dla chorych jest ważne. Równie istotna jest pomoc dla opiekunów. Bliscy pacjenta to często „pacjenci drugiego rzutu”. Choroba wpływa na całą rodzinę. Opiekunowie często ograniczają pracę lub z niej rezygnują. Tracą wtedy źródło dochodu. Zaniedbanie własnych potrzeb prowadzi do stresu i chorób. Wsparcie dla rodzin obejmuje pomoc psychologiczną i finansową.
Zasiłek opiekuńczy
Zasiłek opiekuńczy to forma wsparcia dla opiekuna. Przysługuje, gdy musisz opiekować się chorym członkiem rodziny. Dotyczy to dzieci lub dorosłych. Na opiekę nad dorosłym lub starszym dzieckiem przysługuje do 14 dni zasiłku w roku. Na opiekę nad dzieckiem do 14 lat przysługuje do 60 dni. Zasiłek z ZUS wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Rodzina opiekująca się chorym może skorzystać z tego wsparcia.
Czy istnieje coś takiego jak zasiłek dla opiekuna osoby chorej na raka?
Tak, istnieje zasiłek opiekuńczy. Przysługuje osobie ubezpieczonej w ZUS. Zapewnia wsparcie finansowe podczas opieki nad chorym członkiem rodziny. Dotyczy to również opieki nad osobą chorą na raka.
Świadczenie pielęgnacyjne dla opiekunów osób niepełnosprawnych
Dla opiekunów osób niepełnosprawnych dostępne jest świadczenie pielęgnacyjne. Od 2022 roku wynosiło 2119 zł miesięcznie. Przysługuje opiekunowi osoby do 18 lat. Jeśli osoba uczy się, świadczenie przysługuje do 25 lat. Nie ma kryterium dochodowego dla tego świadczenia.
Specjalny zasiłek opiekuńczy dla dorosłych
Specjalny zasiłek opiekuńczy wynosi 620 zł miesięcznie. Jest dla dorosłych opiekunów. Przysługuje, jeśli dochód rodziny nie przekracza 764 zł netto na osobę. To forma wsparcia przy niskich dochodach rodziny.
Rola rodziny i wsparcie psychologiczne
Bycie opiekunem osoby chorej wymaga cierpliwości. Ważne jest wsparcie psychologiczne dla rodziny. Pomoc powinna przebiegać dwutorowo. Obejmuje naukę radzenia sobie ze stresem. Pomaga w akceptacji diagnozy. Uczy komunikacji z chorym. Wiele fundacji oferuje bezpłatną pomoc psychologiczną. Dostępne są grupy wsparcia dla pacjentów i ich rodzin. Personel medyczny może skierować do specjalistów.
„Wsparcie finansowe dla chorych na raka jest niezwykle ważne, jednak równie istotna kwestia to podobna pomoc dla osób, które się nimi opiekują.”
„Pomoc psychologiczna rodziny powinna przebiegać dwutorowo.”
„Nasi terapeuci prowadzą grupy wsparcia dla osób chorych na raka i ich rodzin.”
Zaniedbanie własnych potrzeb przez rodzinę może prowadzić do problemów. Szukaj wsparcia dla siebie. Skorzystaj z dostępnych form pomocy. To pozwoli lepiej wspierać osobę chorą.
- Zgłoś się po wsparcie psychologiczne.
- Poszukaj grup wsparcia dla opiekunów.
- Rozmawiaj otwarcie o swoich potrzebach.
Rola fundacji i organizacji pozarządowych
Państwowe formy pomocy to nie wszystko. Fundacje wspierające chorych na raka są kluczowe. Oferują szeroki zakres wsparcia. Dotyczy to pacjentów i ich rodzin. Pomoc finansowa chorym na raka pochodzi też od organizacji. „Są fundacje które pomagają – to tragedia która spotyka ludzi.”
Formy wsparcia od fundacji
Fundacje onkologiczne proponują swoim podopiecznym różnorodne działania. Zapewniają pomoc finansową. Organizują internetowe zbiórki pieniędzy na leczenie. Fundacja Cancer Fighters organizuje zbiórki na leczenie raka. Fundacja Alivia pomaga zbierać środki. Można też przekazać 1,5% podatku na OPP. Dodatkowe wsparcie od fundacji pochodzi z 1,5% podatku. Organizacje pozarządowe mogą pomóc w założeniu zbiórek. Promują je i rozliczają.
Fundacje oferują pomoc rzeczową. Zapewniają wsparcie psychologiczne. Prowadzą grupy wsparcia i warsztaty. Organizują konsultacje. Podmioty ogólnopolskie prowadzą kampanie edukacyjne. Działają na rzecz poprawy jakości życia. Organizacje lokalne oferują wspólne aktywności psychofizyczne.
Fundacja Olandia wspiera osoby chore na raka. Fundacja Sedeka pomaga dorosłym chorym. Fundacja Cancer Fighters ma siedziby w Gorzowie, Wrocławiu i Warszawie. Fundacja Alivia pomaga w dostępie do badań. Wiele fundacji posiada strony internetowe. Komunikują się przez media społecznościowe. Fora onkologiczne ułatwiają kontakt między pacjentami.
- Skontaktuj się z fundacją onkologiczną.
- Zapytaj o dostępne formy pomocy.
- Rozważ założenie zbiórki na leczenie.
- Przekaż 1,5% podatku wybranej fundacji.
Jak fundacje pomagają?
Fundacje pomagają organizować środki finansowe. Dotyczy to świadczeń medycznych nieobjętych przez NFZ. Fundacja Alivia pomaga w dostępie do kosztownych badań. Propagują proaktywną postawę wobec choroby. Publikują nowości onkologiczne. Pomagają w krytycznych sytuacjach finansowych. Organizują imprezy i wydarzenia charytatywne. Przykładem jest Onkozbiórka – platforma do zbierania funduszy.
„Pomoc finansowa chorym na raka to nie tylko zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne czy renta.”
- Zostań podopiecznym fundacji.
- Skorzystaj z platformy do zbiórek (np. Onkozbiórka).
- Szukaj informacji o badaniach i terapiach.
Zmiany i perspektywy (2025)
System wsparcia dla pacjentów onkologicznych ewoluuje. Wprowadzane są nowe przepisy i inicjatywy. Rok 2025 przynosi kilka istotnych zmian. Dotyczą one leczenia i świadczeń. Warto być na bieżąco z tymi informacjami.
Szybka ścieżka onkologiczna (DiLO)
Od stycznia 2025 roku obowiązuje szybka ścieżka onkologiczna. Jest realizowana z kartą DiLO. Karta DiLO zastępuje skierowanie. Zawiera też plan procesu leczenia. Diagnostyka wstępna powinna trwać do 28 dni. Diagnostyka pogłębiona do 21 dni. Termin zebrania konsylium i rozpoczęcia leczenia to do 2 tygodni. Liczy się od zgłoszenia pacjenta do szpitala. Karta DiLO ma przyspieszyć dostęp do leczenia.
„W praktyce dokument ten zastępuje skierowanie, ale zawiera też proces leczenia.”
„Od stycznia 2025 r. obowiązuje szybka ścieżka onkologiczna z kartą DiLO.”
- Zapytaj lekarza o kartę DiLO.
- Korzystaj z szybkiej ścieżki diagnostyki.
Aktualne kwoty świadczeń (2025)
W 2025 roku nastąpią zmiany w wysokości niektórych świadczeń. Najniższa renta z tytułu niezdolności do pracy wzrośnie. Od 1 marca 2025 roku wyniesie 1878,91 zł. Zasiłek pielęgnacyjny w 2025 roku pozostaje bez zmian. Wynosi 215,84 zł miesięcznie. Nie będzie podniesiony w tym roku.
Inne zmiany wpływające na pacjentów (2025/2026)
Od 1 lipca 2025 roku wchodzi w życie zakaz palenia. Dotyczy przestrzeni publicznej na terenie całego kraju. Obejmuje plaże i parki. Wprowadzony zostanie też zakaz sprzedaży e-papierosów. Dotyczy pojemników zapasowych. Podwyższony zostanie abonament RTV. W 2025 roku wzrośnie z 27,30 zł do 30,50 zł. W 2026 roku abonament dla radia i TV wyniesie 30,50 zł. Dopuszczalny limit zasiłku pogrzebowego od 2026 roku to 7000 zł. Możliwy jest dodatkowy zasiłek celowy. Od lipca 2025 roku planowane jest dofinansowanie do klimatyzacji. Może wynieść do 11 200 zł. To wsparcie dla seniorów i chorych.
„W 2025 r. wprowadzamy zakaz palenia w przestrzeni publicznej na terenie całego kraju.”
„Od 1 lipca 2025 r. wprowadzony zakaz sprzedaży elektronicznych papierosów i pojemników zapasowych.”
- Zapoznaj się z nowymi przepisami dotyczącymi palenia.
- Sprawdź możliwość dofinansowania do klimatyzacji.
- Monitoruj zmiany w wysokości świadczeń i zasiłków.
Pytania i odpowiedzi (FAQ)
Czy każdemu pacjentowi onkologicznemu należy się orzeczenie o niepełnosprawności?
Nie, nie każdemu pacjentowi onkologicznemu przysługuje orzeczenie. Orzeczenie wydaje zespół orzekający. Ocenia on naruszenie sprawności organizmu. Choroba musi powodować trwałą lub czasową niezdolność. Niepełnosprawność musi spełniać kryteria ustawowe.
Ile w 2025 r. wynosi tzw. renta onkologiczna?
Nie istnieje odrębna „renta onkologiczna”. Pacjenci mogą ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Najniższa renta z tego tytułu od 1 marca 2025 roku wynosi 1878,91 zł brutto.
Czy po leczeniu raka piersi mogę skorzystać z sanatorium z ZUS?
Tak, po zakończeniu leczenia onkologicznego możesz ubiegać się o skierowanie na rehabilitację leczniczą z ZUS. Dotyczy to również pobytu w sanatorium. Warunkiem jest rokująca poprawę zdolności do pracy. Od 1 maja 2024 roku pobyty w sanatoriach uzdrowiskowych podrożały.
Kto ma prawo do szybkiej terapii onkologicznej?
Prawo do szybkiej terapii onkologicznej mają pacjenci z podejrzeniem nowotworu. Muszą otrzymać kartę DiLO. Karta DiLO uprawnia do priorytetowej ścieżki diagnostyki i leczenia. Obowiązuje od stycznia 2025 roku.
Czy istnieje zasiłek dla chorych na raka emerytów?
Osoby na emeryturze nie pobierają zasiłku chorobowego. Mogą ubiegać się o dodatek pielęgnacyjny. Jest wypłacany automatycznie od 75. roku życia. Przysługuje też młodszym osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Mogą też korzystać z pomocy społecznej.
