Renta rodzinna z KRUS wspiera rodziny po śmierci ubezpieczonego rolnika. Od 2025 roku nowe przepisy wprowadzają rentę wdowią. Dowiedz się, komu przysługują te świadczenia i jak je uzyskać.
Czym jest renta rodzinna z KRUS?
Renta rodzinna stanowi wsparcie finansowe. Przysługuje członkom rodziny zmarłego ubezpieczonego. Zmarły musiał być emerytem lub rencistą KRUS. Prawo do renty przysługuje także, gdy zmarły spełniał warunki do emerytury. Dotyczy to również osób całkowicie niezdolnych do pracy.
Renta ma zrekompensować utracone dochody. Jest to niezbędne dla bezpieczeństwa finansowego rodziny. KRUS przyznaje rentę na podstawie określonych przepisów. Podstawą prawną jest ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Kto może otrzymać rentę rodzinną z KRUS?
Renta rodzinna przysługuje bliskiej rodzinie zmarłego. Uprawnione są dzieci własne i przysposobione. Prawo mają także dzieci drugiego małżonka. Dotyczy to również wnuków i rodzeństwa. Rodzice, ojczym i macocha także mogą ubiegać się o rentę. Inne dzieci przyjęte na wychowanie również mają prawo do świadczenia.
Warunki dla dzieci, wnuków i rodzeństwa
Dzieci mogą pobierać rentę do 16 lat. Jeśli kontynuują naukę, prawo trwa do 25 lat. W przypadku całkowitej niezdolności do pracy, renta przysługuje bez względu na wiek. Dziecko na ostatnim roku studiów zachowuje prawo do końca roku akademickiego.
Wnuki, rodzeństwo i inne dzieci mają prawo do renty. Musiały zostać przyjęte na wychowanie. Przyjęcie musiało nastąpić co najmniej rok przed śmiercią ubezpieczonego. Muszą także spełniać pozostałe warunki, na przykład dotyczące nauki.
Warunki dla wdowy i wdowca
Wdowa lub wdowiec może otrzymać rentę rodzinną. Wymagany wiek to 50 lat. Prawo przysługuje też osobom niezdolnym do pracy. Renta należy się, jeśli wychowują dzieci, wnuki lub rodzeństwo. Dzieci muszą być w wieku do 16 lat lub do 25 lat w przypadku nauki. Prawo do renty wdowiej ustaje po zawarciu nowego małżeństwa.
Warunki dla rodziców
Rodzice mogą otrzymać rentę rodzinną. Zmarły ubezpieczony musiał przyczyniać się do ich utrzymania. Rodzice muszą także spełniać warunki dotyczące wieku lub niezdolności do pracy. Są to te same warunki, które dotyczą wdowy lub wdowca.
Czy renta rodzinna przysługuje po śmierci partnera w konkubinacie?
Prawo do renty rodzinnej nie przysługuje w przypadku śmierci partnera w konkubinacie. Przepisy KRUS wymagają formalnego związku małżeńskiego.
Jak obliczana jest wysokość renty rodzinnej z KRUS?
Wysokość renty rodzinnej zależy od emerytury podstawowej. Wynosi ona 85% emerytury podstawowej. Kwota renty zwiększa się o nadwyżki i składki. Na każdą kolejną uprawnioną osobę renta rośnie o 5%. W przypadku śmierci w wyniku wypadku przy pracy rolniczej renta wzrasta o dodatkowe 10%.
Renta rodzinna nie może być wyższa niż świadczenie zmarłego. Nie może być też niższa od emerytury podstawowej. W marcu 2025 roku emerytura podstawowa wzrośnie do 1 602,86 zł. W przypadku kilku uprawnionych osób, renta może być podzielona.
| Liczba uprawnionych osób | Wysokość renty (procent świadczenia zmarłego) |
|---|---|
| 1 osoba | 85% |
| 2 osoby | 90% |
| 3 lub więcej osób | 95% |
Minimalna renta rodzinna od 1 marca 2024 roku wynosiła 1780,96 zł. Renta rodzinna dla jednej osoby uprawnionej to 757 zł 08 gr. Suma części składkowej i uzupełniającej nie może być niższa od emerytury podstawowej. W razie potrzeby renta jest wyrównywana do tej kwoty.
„Wynagrodzenie renty rodzinnej to 85% emerytury podstawowej, plus nadwyżki i składki.”
Nowe zasady od 2025 roku: Renta wdowia
Od 1 stycznia 2025 roku wprowadzono rentę wdowią. To nowa możliwość dla wdów i wdowców. Pozwala łączyć rentę rodzinną z innymi świadczeniami. Można połączyć rentę rodzinną z własną emeryturą lub rentą. Nowa regulacja weszła w życie na mocy ustawy o emeryturach i rentach.
Zasady przyznawania renty wdowiej
O rentę wdowią mogą ubiegać się osoby, które spełniają warunki. Muszą mieć ukończone 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni). Warunkiem jest prawo do renty rodzinnej. Prawo to musi być nabyte nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku. Należy pozostawać we wspólności małżeńskiej do śmierci współmałżonka. Nie można zawrzeć nowego związku małżeńskiego.
Jakie świadczenia można łączyć w ramach renty wdowiej?
Można połączyć rentę rodzinną z własnym świadczeniem emerytalno-rentowym. Od 2025 roku można wybrać 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia. Można też wybrać 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej. Od 1 stycznia 2027 roku odsetek drugiego świadczenia wzrośnie do 25%.
Limit wysokości renty wdowiej
Łączna suma świadczeń nie może przekroczyć limitu. Limit wynosi trzykrotność najniższej emerytury. Od marca 2025 roku najniższa emerytura wynosi 1878,91 zł brutto. Limit renty wdowiej od lipca 2025 do końca lutego 2026 wynosi 5636,73 zł. Do limitu wliczane są wszystkie świadczenia. Obejmuje to świadczenia z instytucji zagranicznych. W przypadku przekroczenia limitu świadczenia są pomniejszane.
Jak złożyć wniosek o rentę rodzinną lub rentę wdowią?
Wniosek o rentę rodzinną składa się do KRUS. Można to zrobić osobiście w dowolnym oddziale KRUS. Dostępne jest też złożenie wniosku listownie. Można skorzystać z elektronicznej skrzynki podawczej ePUAP. KRUS rozpatruje wniosek w ciągu 30 dni. Czas liczy się od wyjaśnienia ostatniej okoliczności. Złożenie wniosku jest bezpłatne.
Wnioski o rentę wdowią można składać od 1 stycznia 2025 roku. Wypłaty rozpoczną się najwcześniej od 1 lipca 2025 roku. Ważne, aby złożyć wniosek przed 30 czerwca 2025 roku. Prawo do świadczenia przysługuje od miesiąca złożenia wniosku.
- Przygotuj wszystkie wymagane dokumenty.
- Wypełnij wniosek o rentę rodzinną.
- Złóż wniosek osobiście lub listownie.
- Rozważ złożenie wniosku przez ePUAP.
Wymagane dokumenty
Do wniosku o rentę rodzinną potrzebne są dokumenty. Należy dołączyć akt urodzenia wnioskodawcy. Wymagany jest akt urodzenia i akt zgonu zmarłego. Trzeba przedstawić dokumenty potwierdzające pokrewieństwo. Konieczny jest skrócony odpis aktu małżeństwa. Jeśli dotyczy, zaświadczenie o stanie zdrowia. Potrzebne jest zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły. Wymagany jest dokument o ustaleniu prawa do alimentów. Czasem potrzebne jest oświadczenie o przyczynianiu się zmarłego do utrzymania.
Ważne informacje i potencjalne problemy
Renta rodzinna jest opodatkowana podatkiem dochodowym. Może zostać zawieszona lub zmniejszona. Dzieje się tak, gdy beneficjent osiąga wysokie dochody. Uchwała Sądu Najwyższego z 23 lutego 2022 roku wyjaśniła przepisy. Renta nie może być zmniejszona, gdy dochody mieszczą się w przedziale od 70% do 130% przeciętnego wynagrodzenia. Zgodnie z wyrokiem SN, można pobierać tylko jedno świadczenie emerytalne/rentowe jednocześnie.
Od 2022 roku KRUS zawiesił wypłatę renty rolniczej. Dotyczy to przypadku zbiegu prawa do emerytury lub renty. W przypadku odmowy przyznania renty przysługuje odwołanie. Odwołanie składa się w ciągu 14 dni.
Zbieg świadczeń z ZUS i KRUS
Nowe przepisy od 1 lipca 2025 roku dotyczą zbiegu świadczeń. W przypadku emerytury rolniczej i emerytury z ZUS, wysokość renty wdowiej jest obliczana inaczej. Organy wypłacają świadczenia w proporcjach. Można otrzymać 100% renty rodzinnej plus część (15-25%) innych świadczeń. Można też wybrać 100% własnych świadczeń plus część (15-25%) renty rodzinnej. Suma tych wypłat nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury.
Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku mogą stracić prawo do renty rodzinnej. Dzieje się tak, jeśli uzyskają emeryturę pracowniczą. Mogą jednak zdecydować się na rentę rodzinną. Oświadczenie o wyborze składa się na co najmniej 3 miesiące przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Aktualne stawki świadczeń KRUS (2024/2025)
KRUS określiła stawki świadczeń na rok 2024. Kwota najniższej emerytury od 1 marca 2024 wynosi 1.780,96 zł brutto. Od 1 marca 2025 roku najniższa emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna wyniosą 1878,91 zł. To wzrost o 97,95 zł.
Najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności wyniesie 1409,18 zł. Dodatek pielęgnacyjny wynosi 330,07 zł. Dodatek kombatancki i za tajne nauczanie to 330,07 zł. Jednorazowe odszkodowanie za 1% uszczerbku na zdrowiu wynosi 1.033 zł. Zasiłek pogrzebowy to 4.000 zł.
| Świadczenie | Kwota od 1 marca 2024 | Kwota od 1 marca 2025 |
|---|---|---|
| Najniższa emerytura/renta rodzinna/renta z tytułu całkowitej niezdolności | 1780,96 zł | 1878,91 zł |
| Najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności | – | 1409,18 zł |
| Dodatek pielęgnacyjny/kombatancki/za tajne nauczanie | 330,07 zł | 348,22 zł |
| Jednorazowe odszkodowanie za 1% uszczerbku (od 1.01.2022) | 1033 zł | 1033 zł (bez zmian w danych) |
| Zasiłek pogrzebowy | 4000 zł | 4000 zł (bez zmian w danych, 7000 zł od 2026) |
W 2025 roku emerytury i renty wzrosną o 5,5%. Podwyżka trafi do około 750 tysięcy osób. Waloryzacja odbywa się z urzędu. KRUS informuje o podwyższeniu świadczenia. Pierwsze wypłaty renty wdowiej zaplanowano na 7 lipca 2025 roku.
Gdzie szukać szczegółowych informacji o świadczeniach KRUS?
Informacje można uzyskać w oddziałach regionalnych KRUS. Pomoc oferują także placówki terenowe. Szczegóły dostępne są na stronie internetowej KRUS. Można skorzystać z portalu Gov.pl.
