Renta rodzinna stanowi ważne wsparcie finansowe. Musisz wiedzieć, jak ją prawidłowo rozliczyć w deklaracji PIT. Zasady różnią się dla dzieci małoletnich i pełnoletnich. Organy rentowe, jak ZUS i KRUS, wypłacają to świadczenie.
Co to jest renta rodzinna?
Renta rodzinna przysługuje najbliższym zmarłego. Zmarły musiał mieć prawo do emerytury lub renty. Uprawnieni to wdowy, wdowcy, dzieci, rodzice zmarłego. O rentę mogą ubiegać się także wnuki czy rodzeństwo. Warunkiem jest pozostawanie na utrzymaniu zmarłego. Dotyczy to okresu co najmniej roku przed śmiercią.
Renta wypłacana jest w jednej kwocie. Dzieli się proporcjonalnie dla wielu uprawnionych. Kwota zależy od liczby osób. Jedna osoba otrzymuje 85% świadczenia zmarłego. Dwie osoby dostają 90%. Trzy lub więcej osób ma prawo do 95%.
Renta rodzinna małoletniego dziecka a PIT
Renta rodzinna otrzymana przez dziecko niepełnoletnie nie dolicza się do dochodów rodziców. Takie zmiany wprowadził Polski Ład. Renta małoletniego dziecka wymaga odrębnego rozliczenia. Rodzic składa PIT na imię i nazwisko dziecka.
Organy rentowe wysyłają PIT-11A lub PIT-40A. Dokument przychodzi na początku roku. Wykazuje on kwotę wypłaconej renty. Dochody z renty musisz wykazać w rocznym zeznaniu. Służy do tego formularz PIT-37 lub PIT-36.
Czy muszę składać PIT, jeśli moje małoletnie dziecko dostaje rentę rodzinną?
Tak, musisz złożyć odrębne zeznanie PIT na imię i nazwisko dziecka. Renta nie dolicza się do Twoich dochodów.
Rozliczenie renty rodzinnej pełnoletniego dziecka
Pełnoletnie dziecko musi rozliczyć rentę rodzinną osobnym PIT-em. Dochody z renty wykazuje w PIT-37 lub PIT-36. Dziecko w swoim PIT korzysta z kwoty wolnej od podatku.
Rodzic może rozliczyć się wspólnie z pełnoletnim dzieckiem. Muszą być spełnione określone warunki. Dorosłe dziecko może rozliczać się wspólnie do 25 roku życia. Warunkiem jest kontynuowanie nauki lub studiów.
Dochody dziecka nie mogą przekroczyć ustalonego limitu. W 2023 roku limit ten wynosił 19 061,28 zł. Przekroczenie tej kwoty uniemożliwia wspólne rozliczenie. Rodzic ma prawo do wspólnego rozliczenia. Jest to możliwe nawet mimo złożenia osobnego PIT przez dziecko.
Do jakiego wieku dorosłe dziecko z rentą rodzinną może rozliczać się wspólnie z rodzicem?
Dorosłe dziecko może rozliczać się wspólnie do 25 roku życia. Musi kontynuować naukę lub studia.
Podatkowe aspekty renty rodzinnej
Renta rodzinna podlega opodatkowaniu. Kwota wolna od podatku dotyczy również rent. W 2022 roku kwota wolna wynosiła 2500 zł brutto miesięcznie. Po zmianach Polskiego Ładu emeryci i renciści otrzymują więcej netto. Przy rencie brutto 2500 zł, kwota netto wynosi około 2275 zł.
Podatek od dochodu z renty wynosi 17%. Stawka dotyczy dochodu do 120 tysięcy złotych rocznie. Powyżej tej kwoty obowiązuje stawka 32%. Świadczeniobiorcy zwolnieni z podatku nie muszą składać zeznania PIT.
Ulga prorodzinna przysługuje na dzieci. Dotyczy to dzieci małoletnich i niepełnosprawnych. Obejmuje także dzieci uczące się do 25 lat. Prawo do ulgi nie zależy od wysokości renty rodzinnej dziecka. Limit dochodów dla ulgi na dziecko wynosił 21 371,52 zł rocznie w kontekście dochodów innych niż renta.
Wspólne rozliczenie z dzieckiem
Rodzic może rozliczyć się wspólnie z dzieckiem. Dotyczy to dziecka pobierającego rentę rodzinną. Wspólne rozliczenie z pełnoletnim dzieckiem wymaga spełnienia warunków. Dziecko musi być singlem. Nie może przekroczyć limitu dochodów.
Wspólne rozliczenie daje korzyści podatkowe. Rodzic korzysta z podwójnej kwoty wolnej od podatku. Możliwe jest złożenie PIT-37 lub PIT-36. Rodzic ma prawo do wspólnego rozliczenia. Dzieje się tak mimo złożenia osobnego PIT przez dziecko.
W przypadku wspólnego rozliczenia z pełnoletnim dzieckiem, upewnij się, że spełnia ono wszystkie kryteria, w tym limit dochodów.
Zwrot nadpłaty renty rodzinnej
Czasem pojawia się konieczność zwrotu renty. Może to wynikać ze zmian w ustawie. ZUS może żądać zwrotu nadpłaconych świadczeń. Decyzja ZUS powinna być formalna. Nie wystarczy zwykłe pismo.
ZUS nie zawsze informuje o zmianach ustawowych. Obowiązek znajomości prawa spoczywa na obywatelu. Dzienniki ustaw są źródłem informacji. Sprawa zwrotu nadpłaty renty rodzinnej trafiła do sądu. Sąd Okręgowy w Siedlcach rozpatrywał taką sprawę w 2013 roku.
Sąd zmienił decyzję Prezesa KRUS. Ustalił, że ubezpieczona nie ma obowiązku zwrotu nadpłaty. Chodziło o kwotę 5869,18 zł. Dotyczyła okresu od maja 2012 do września 2013. Ubezpieczona nabyła gospodarstwo rolne. Kontynuowała naukę szkolną i studia. Sąd uznał, że renta nie podlegała zawieszeniu. Nie prowadziła działalności rolniczej do końca studiów.
Łączenie renty rodzinnej z innymi świadczeniami (renta wdowia)
Od 1 stycznia 2025 roku wchodzą w życie nowe przepisy. Umożliwiają one łączenie wypłaty renty rodzinnej z innym świadczeniem. Przykładem jest emerytura własna. Tzw. renta wdowia będzie wypłacana od lipca 2025 roku.
Możesz wybrać korzystniejszą opcję. Albo 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia. Albo 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej. Od 1 stycznia 2027 roku procent wypłaty drugiego świadczenia wzrośnie do 25%.
Suma świadczeń nie może przekroczyć limitu. Limit to trzykrotność najniższej emerytury. Obecnie wynosi 5636,73 zł. Jeśli suma przekroczy limit, świadczenia są pomniejszane. Możesz wybrać wyższe świadczenie.
Warunki uzyskania połączonych świadczeń to wiek i wspólność małżeńska. Musisz mieć prawo do obu świadczeń. Nie możesz być obecnie w związku małżeńskim. Kobiety muszą mieć co najmniej 60 lat. Mężczyźni muszą mieć co najmniej 65 lat. Prawo do renty rodzinnej musisz nabyć po 55 roku życia (kobiety) lub 60 roku życia (mężczyźni).
Jak złożyć wniosek o rentę wdowią?
Wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną to formularz ERWD. Wnioski można składać od 1 stycznia 2025 roku. Są dostępne w placówkach ZUS. Możesz złożyć wniosek elektronicznie przez PUE/eZUS.
ZUS otrzymał 916 tysięcy wniosków do 16 czerwca 2025 roku. Zalecane jest złożenie wniosku przed 31 lipca 2025 roku. Renta będzie wypłacana od lipca 2025 roku. Niezależnie od daty złożenia wniosku w tym terminie.
Ważne jest poprawne wypełnienie wniosku. Dokładnie zapoznaj się z jego treścią. Nie pomijaj żadnych pytań. Podaj poprawne dane adresowe. Zaznacz właściwe rubryki dotyczące posiadanych świadczeń.
Najczęstsze błędy to pomijanie pytań o świadczenia z innych państw czy brak wskazania wariantu wypłaty.
Dokumenty potrzebne do wniosku ERWD:
- Imię i nazwisko
- Data urodzenia
- PESEL lub seria i numer dowodu/paszportu
- Adres zamieszkania i do korespondencji
- Dane dotyczące zbiegu świadczeń
- Sposób wypłaty
Elektroniczne rozliczenia PIT
Coraz więcej osób korzysta z elektronicznych usług. Usługa Twój e-PIT ułatwia składanie deklaracji. System KAS podsumował sezon rozliczeń za 2024 rok. 3,7 miliona osób musiało dopłacić podatek. Sezon rozliczeń zakończył się 30 kwietnia.
Wzrost korzystania z e-usług jest wyraźny. Elektroniczne rozliczenia roczne stają się coraz bardziej popularne. Zwiększa się liczba deklaracji składanych online. Pojawiły się możliwości płatności kartą i BLIK. Możesz rozliczać się online przez e-Urzęd Skarbowy.
Technologie w rozliczeniach:
- Program e-pity
- Usługa Twój e-PIT
- System BLIK
- Karta płatnicza
- Elektroniczne rozliczenia online
Skorzystaj z programu do rozliczenia PIT. Umożliwia to PITax.pl lub inne programy. Rozlicz PIT online dla wygody. Przygotuj PIT na czas. Unikniesz ewentualnych kar. Wykorzystaj kalkulatory do obliczeń podatkowych. Zapoznaj się z aktualnymi limitami.
Inne dochody dziecka a rozliczenie
Jeśli dziecko uzyskuje inne dochody, zasady są różne. Dotyczy to dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce. Należy je doliczyć do dochodów rodziców. Warunkiem jest prawo pobierania pożytków z tych źródeł.
Nie dolicza się dochodów z pracy dziecka. Obejmuje to umowę o pracę, zlecenie, dzieło. Nie dolicza się rent, stypendiów, dochodów z przedmiotów oddanych do swobodnego użytku.
Dochody z najmu uzyskane przez dziecko można doliczyć. Przysługuje to, jeśli masz prawo do pobierania pożytków. Dochody ze zbycia akcji w spadku rozlicza się w PIT-38. Należy je wykazać i podzielić na rodziców. Dochody z praw majątkowych, np. wynagrodzenia zmarłego rodzica, rozlicza się odrębnie. Rodzice mają obowiązek składania odrębnych załączników PIT/M. Dotyczy to każdego z nich. PIT/M składa się na imię i nazwisko rodzica.
