Dodatkowe roczne świadczenia dla seniorów budzą wiele pytań. Trzynasta i czternasta emerytura podlegają opodatkowaniu. Wyjaśniamy zasady i wpływ na wypłatę netto.
Czym Są Trzynasta i Czternasta Emerytura?
Trzynasta emerytura to dodatkowe świadczenie roczne. Wprowadzono je w Polsce w 2019 roku. Program Emerytura Plus miał wspierać seniorów. Czternasta emerytura to kolejne dodatkowe świadczenie. Oba mają poprawić sytuację materialną osób starszych.
Jak Opodatkowane Są Dodatkowe Świadczenia?
Dodatkowe świadczenia podlegają opodatkowaniu. Od kwoty brutto odciągana jest składka zdrowotna. Wynosi ona 9 procent świadczenia. Pobierana jest także zaliczka na podatek dochodowy. W uproszczeniu wynosi ona 12 procent. Systemowe opodatkowanie świadczeń jest standardem.
Wiceminister finansów Artur Soboń stwierdził: 'Nie jest to niczym nadzwyczajnym.’
Ministerstwo Finansów podjęło decyzję o opodatkowaniu. Obecnie trzynasta emerytura nie jest zwolniona z podatku. W 2022 roku sytuacja wyglądała inaczej. Rozporządzenie z 7 marca 2022 r. zwolniło trzynastkę z podatku. Wtedy odprowadzano tylko składkę zdrowotną. Rok 2022 był wyjątkiem.
Soboń dodał: 'Zwolnienie emerytur z podatku jest nadzwyczajne i miało miejsce tylko w 2022 roku.’
Ile Wynosi Trzynastka i Czternastka „Na Rękę”?
Wysokość wypłaty netto zależy od kilku czynników. Kluczowa jest wysokość podstawowej emerytury. Trzynasta emerytura w 2023 roku wyniosła 1588,44 zł brutto. Od tej kwoty odliczano składkę zdrowotną i podatek. W 2022 roku, przy kwocie 1338,44 zł brutto, na rękę seniorzy dostali 1217,98 zł. Odprowadzono wtedy tylko składkę zdrowotną 120,46 zł. W 2023 roku podatek dochodowy uszczuplił wypłatę.
Przy emeryturze 1500 zł netto, trzynastka na rękę wyniosła 1374,48 zł. Skarbówka zabrała 71 zł podatku. Dla emerytów z minimum 2275 zł netto, trzynastka wyniosła 1254,48 zł. Oznaczało to zabranie 191 zł przez skarbówkę. Emeryci mający już 900 zł brutto emerytury przed waloryzacją mogą zapłacić podatek. W 2025 roku trzynastka brutto wynosi 1878,91 zł. Realna wypłata netto to około 1450–1500 zł. Wypłata na rękę może być niższa o maksymalnie 225 zł zaliczki na podatek. Wysokość 13. emerytury na rękę w 2023 roku wahała się od 1255 zł do 1445 zł netto. To zależało od wysokości emerytury podstawowej brutto. W przypadku rent rodzinnych kwota 13. emerytury jest dzielona proporcjonalnie.
Zobacz, jak wyglądała wysokość emerytur brutto i netto w 2025 roku:
| Emerytura brutto | Emerytura netto |
|---|---|
| 1588 zł | 1445 zł |
| 1750 zł | 1593 zł |
| 1952 zł | 1776 zł |
| 2296 zł | 2089 zł |
Zasada 'złotówka za złotówkę’ zmniejsza wysokość 14. emerytury. Dotyczy to osób z wyższymi świadczeniami podstawowymi. Wysokość podstawowej emerytury wpływa na różnicę w wysokości netto 14. emerytury.
Kwota Wolna od Podatku a Emerytury
Od 1 stycznia 2022 roku obowiązuje wyższa kwota wolna od podatku. Wynosi ona 30 000 zł rocznie. Emerytury do 2500 zł miesięcznie są wolne od podatku dochodowego. Dotyczy to dochodów podstawowej emerytury. Jeśli dochody roczne nie przekraczają 30 000 zł, podatek nie jest naliczany. Dotyczy to większości emerytów i rencistów. Według wyliczeń, 2/3 z nich nie płaci podatku od podstawowego świadczenia. Emeryci o wyższych świadczeniach zapłacą podatek od kwoty przekraczającej 2500 zł miesięcznie. Łączna kwota świadczeń powyżej 2500 zł jest opodatkowana od nadwyżki. Trzynastka i czternastka zwiększają roczny dochód. Mogą spowodować przekroczenie progu 30 000 zł. Wtedy konieczne jest zapłacenie podatku dochodowego od nadwyżki.
Czy emeryci zawsze płacą podatek od emerytury?
Nie, emeryci pobierający świadczenia do 2500 zł miesięcznie nie odprowadzają podatku dochodowego od podstawowej emerytury. Podatek naliczany jest od nadwyżki powyżej tej kwoty.
Jak kwota wolna wpływa na 13. emeryturę?
Kwota wolna od podatku (30 000 zł rocznie) oznacza, że do tej sumy dochody są wolne od PIT. Trzynastka i czternastka doliczane są do rocznego dochodu. Mogą spowodować przekroczenie tego progu. Wtedy zaliczka na podatek jest pobierana.
Zwrot Nadpłaconego Podatku dla Emerytów
W 2024 roku od trzynastej i czternastej emerytury pobierano zaliczkę na podatek dochodowy. Dotyczyło to osób, których miesięczne świadczenie przekraczało 2,5 tys. zł. Seniorzy z rocznymi świadczeniami do 30 tys. zł mogą liczyć na zwrot nadpłaconego podatku. Urzędy skarbowe w Polsce zwracają nadpłacony podatek. Przy miesięcznej emeryturze 2,5 tys. zł można spodziewać się zwrotu około 400 zł. Największy zwrot podatku otrzymają emeryci z świadczeniem 2100 zł brutto. Może wynieść 412 zł. Wysokość zwrotu jest odwrotnie proporcjonalna do wysokości podstawowego świadczenia emerytalnego.
System uwzględni nie tylko podstawowe świadczenie. Zalicza się także trzynastą i czternastą emeryturę. Można skorzystać z ulg podatkowych. Zwrot z tytułu zaliczki za 13. i 14. emeryturę nie otrzymają osoby pobierające emeryturę lub rentę powyżej 2500 zł brutto. Zwrotu nie dostaną osoby z długami. Dotyczy to osób podlegających egzekucji komorniczej. Zwrot nie będzie wypłacony, jeśli zalegasz z mandatami lub abonamentem RTV.
Rozliczenie PIT można złożyć indywidualnie. Można rozliczyć się wspólnie z małżonkiem. Dostępne jest też rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dzieci. Od 15 lutego 2025 roku dostępne są wstępnie wypełnione deklaracje w usłudze Twój e-PIT. Termin składania deklaracji upływa 30 kwietnia 2025 roku. Rozliczenie przez Twój e-PIT przyspiesza zwrot. Następuje on w ciągu 45 dni. W formie papierowej zwrot trwa do 90 dni. Uruchomienie zwrotów nastąpiło od połowy lutego 2024 (dotyczy rozliczenia za 2023).
Ile wynosi maksymalny zwrot podatku?
Według „Super Expressu” przy miesięcznej emeryturze 2,5 tys. zł można spodziewać się zwrotu około 400 zł. Niektóre źródła sugerują potencjalnie wyższe kwoty przy uwzględnieniu wszystkich dochodów i ulg.
Jak Zwiększyć Kwotę „Na Rękę”?
Możesz wpłynąć na wysokość wypłaty netto. Wnioski EPD-21 pozwalają zawiesić pobieranie zaliczki na podatek. Dotyczy to dochodów do kwoty 30 000 zł rocznie. Złożenie wniosku EPD-21 jest opłacalne przy dochodach do 2206,01 zł brutto. Pozwala to na wyższe wypłaty o około 190 zł netto na każde świadczenie. Pamiętaj, że prawo do świadczenia nie zawsze oznacza jego wypłatę. Zależy to od przekroczenia limitów dochodowych. Emeryci, którzy osiągnęli wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 dla mężczyzn), są bezpieczni od limitów dorabiania.
Uwaga: Przy dochodach powyżej 30 000 zł rocznie, złożenie wniosku EPD-21 może spowodować niedopłatę podatkową przy rozliczeniu rocznym.
- Rozważ złożenie wniosku EPD-21.
- Skonsultuj się z doradcą podatkowym.
- Rozważ rozliczenie wspólnie z małżonkiem.
Czy wniosek EPD-21 jest dla każdego emeryta?
Wniosek EPD-21 jest opłacalny głównie dla osób z niższymi emeryturami, których roczny dochód nie przekroczy 30 000 zł. Pozwala on uniknąć miesięcznego pobierania zaliczki na podatek.
Uwaga na Oszustów!
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) ostrzega przed oszustami. Próbują oni wyłudzać dane. Podszywają się pod pracowników ZUS. Wysyłają fałszywe wiadomości e-mail i SMS. Pamiętaj, trzynasta emerytura wypłacana jest automatycznie. Nie wymaga składania żadnego wniosku. Wszelkie próby wyłudzeń są odradzane. Platforma Usług Elektronicznych ZUS PUE działa od 2012 roku. To oficjalny kanał komunikacji. Oszuści mogą próbować wyłudzać dane przez fałszywe wiadomości podszywające się pod PUE ZUS.
Karol Jagielski, zachodniopomorski rzecznik ZUS, wyjaśnił: 'Warto podkreślić, że 13. emerytura wypłacany jest z automatu, nie trzeba wypełniać żadnego wniosku.’ Dodał także: 'Oszuści wysyłają maile, który łudząco przypominają wiadomości z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.’
- Uważaj na fałszywe wiadomości.
- Nie reaguj na e-maile i SMS-y od nieznanych źródeł.
- Nie klikaj w podejrzane linki dotyczące trzynastki.
Podsumowanie Kluczowych Informacji
Trzynasta i czternasta emerytura to ważne wsparcie. Podlegają one opodatkowaniu w Polsce. Od świadczeń pobierana jest składka zdrowotna i podatek dochodowy. Wypłata netto zależy od wysokości podstawowej emerytury. Kluczowa jest roczna kwota wolna od podatku 30 000 zł. Emeryci z niższymi dochodami mogą liczyć na zwrot nadpłaconego podatku. Możliwe jest złożenie wniosku EPD-21. Pozwala to na optymalizację wypłat netto. Należy zachować ostrożność przed oszustami. ZUS wypłaca świadczenia automatycznie.
- Regularnie monitoruj swoje dochody.
- Śledź zmiany w przepisach podatkowych.
- Analizuj swoją sytuację finansową.
- Skorzystaj z programu do rozliczania PIT.
