Łuszczyca i łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) to przewlekłe choroby. Mogą wpływać na zdolność do pracy. Osoby chore mogą ubiegać się o orzeczenie o niepełnosprawności. Mają też szansę na rentę z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
Czym jest łuszczyca i łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS)?
Łuszczyca to przewlekła choroba skóry. Ma podłoże autoimmunologiczne. Charakteryzują ją czerwone grudki. Pokrywa je srebrna łuska. Choroba dotyka ponad milion osób w Polsce. To około 3% populacji. Najczęściej pojawia się między 20 a 40 rokiem życia. Może wystąpić także u dzieci. Łuszczyca nie jest zaraźliwa.
Łuszczyca może prowadzić do powikłań. Jednym z nich jest łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS). To przewlekła choroba zapalna stawów. Pojawia się u 5 do 30% osób cierpiących na łuszczycę. U 20-25% osób z łuszczycą skóry rozwinie się zapalenie stawów. U 30% osób zmiany stawowe poprzedzają zmiany skórne. ŁZS występuje w równym stopniu u obu płci. Początek choroby bywa między 20. a 50. rokiem życia.
Objawy ŁZS obejmują ból i obrzęk stawów. Występuje poranna sztywność. Staw może być ucieplony. Choroba charakteryzuje się stanami zapalnymi skóry i stawów. Typowe zmiany łuszczycowe widać na paznokciach. To oddzielanie się paznokcia czy zagłębienia. Łuszczyca paznokci dotyka do 80% osób z ŁZS. Może powodować niepełnosprawność manualną. Objawy pozastawowe to zapalenie tęczówki. Mogą pojawić się wady zastawki aortalnej. Chorzy doświadczają też objawów depresyjnych.
Podtypy i przebieg ŁZS
Istnieje 5 podtypów ŁZS. Najczęstsze to nielicznostawowa i wielostawowa. Występuje też postać osiowa. Choroba może mieć różny przebieg. Bywa łagodny lub ciężki. Ciężki przebieg powoduje destrukcyjne zmiany w stawach. Przebieg ŁZS jest zmienny i nieprzewidywalny. Choroba ma fazy zaostrzeń i remisji. Aktywność choroby wpływa na ryzyko niepełnosprawności.
Łuszczyca i ŁZS a orzeczenie o niepełnosprawności
Łuszczyca i łuszczycowe zapalenie stawów mogą uprawniać do orzeczenia o niepełnosprawności. Niepełnosprawność oznacza trwałą niezdolność. Może być też okresowa. Dotyczy ona wypełniania ról społecznych. Prawie nikt nie wie o tej możliwości. Jedna trzecia osób z ŁZS zgłasza roszczenie. Dotyczy ono niepełnosprawności z powodu utraty funkcji stawów. Przewlekły stan zapalny bywa uznany za niepełnosprawność. Dzieje się tak, gdy staw traci funkcję. Stopień niepełnosprawności bywa związany z dysfunkcją stawów.
Orzeczenie o niepełnosprawności może pomóc. Ułatwia dostęp do rynku pracy. Pozwala korzystać z ulg i przywilejów. Należą do nich dłuższy urlop. Możliwy jest krótszy czas pracy. Dostępne są dofinansowania. Można uzyskać tańsze przejazdy. Dostępne bywają darmowe wejściówki. W niewielkim odsetku przypadków choroba prowadzi do trwałego upośledzenia. Wtedy uprawnia do renty.
Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności?
Proces uzyskania orzeczenia wymaga kilku kroków. Zgłoś się do powiatowego zespołu. To zespół orzekania o niepełnosprawności. Następnie wypełnij dokumenty. Złóż je wraz z dokumentacją medyczną. Czekaj na termin komisji lekarskiej. Staw się na komisji z kompletem dokumentów. Proces trwa około dwóch miesięcy. Lekarz orzecznik bierze pod uwagę dokumentację medyczną. Będzie zdawał sobie sprawę, że łuszczyca ma fazy. Ma fazy zaostrzeń i złagodzenia objawów. Orzeczenie może być na czas określony. Może być też na czas nieokreślony.
Wymagane dokumenty do orzeczenia to m.in.:
- Wniosek o wydanie orzeczenia.
- Dokumentacja medyczna (historia choroby, karty leczenia).
- Wyniki badań (np. USG, MRI, scyntygrafia).
- Orzeczenia lekarzy specjalistów (np. reumatologa, dermatologa).
- Zwolnienia lekarskie (jeśli były).
W przypadku łuszczycowego zapalenia stawów konieczne jest potwierdzenie. Potwierdzić je musi reumatolog. Poproś reumatologa o dokumentację. Dotyczy ona rozpoznania lub podejrzenia ŁZS. Dokumentacja od specjalisty jest kluczowa. Lekarz orzecznik opiera się na niej.
Renta z ZUS a łuszczyca i ŁZS
Renta z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) to świadczenie. Przysługuje osobom niezdolnym do pracy. Niezdolność wynika ze stanu zdrowia. W Polsce system umożliwia uzyskanie renty. Trzeba spełnić kryteria medyczne i formalne. Renta chorobowa przysługuje osobom. Utraciły zdolność do pracy zarobkowej. Stało się to z powodu choroby lub niepełnosprawności. Podstawą jest ocena zdolności do pracy. Ocena dotyczy stanu zdrowia.
System ZUS nie ma oficjalnego wykazu chorób. Nie ma listy automatycznie uprawniającej do renty. Każda choroba może być uznana. Może być przyczyną niezdolności do pracy. Nie musi być jednak za nią uznana. Podstawą przyznania renty jest naruszenie sprawności organizmu. Nie jest nią konkretna choroba. Orzecznicy ZUS oceniają indywidualnie. Biorą pod uwagę stan zdrowia. Sprawdzają rokowania. Oceniają kwalifikacje i wiek. Patrzą na możliwość przekwalifikowania się. Każde schorzenie u różnych osób może skutkować inną decyzją.
Łuszczyca i ŁZS mogą prowadzić do niezdolności do pracy. Dzieje się tak w cięższych przypadkach. Choroby kwalifikujące do renty obejmują schorzenia. Są to choroby układu krążenia czy nowotwory. Należą do nich też schorzenia neurologiczne. Wśród nich są choroby psychiczne. Wymienia się też przewlekłe choroby układu oddechowego. Niezdolność do pracy bywa wynikiem wielu schorzeń. Dotyczy to układu kostno-stawowego i mięśniowego. Choroby skóry są też brane pod uwagę. Łuszczyca stawowa powodująca trwałe upośledzenie może uprawniać do renty.
Wysokość świadczeń i warunki
Renta z tytułu niezdolności do pracy została zwaloryzowana w 2024 roku. Wysokości świadczeń wynoszą: 1780,96 zł dla całkowicie niezdolnych. Wynoszą 1335,72 zł dla częściowo niezdolnych. Dla osób powyżej 30 lat wymaga się stażu. Wymaga się 5-letniego okresu składkowego. Musi być też nieskładkowy. Okres dotyczy ostatnich 10 lat. Renta może być przyznana na czas określony. Może być też bezterminowo. Zależy to od prognoz poprawy stanu zdrowia. Choroby uleczalne dają rentę okresową. Choroby nieuleczalne często dają rentę stałą.
Proces ubiegania się o rentę z ZUS
Ubieganie się o rentę wymaga złożenia wniosku. Wniosek składa się w ZUS. Do wniosku dołącz dokumentację medyczną. Wymagane dokumenty to m.in. orzeczenie lekarza specjalisty. Potrzebne są wyniki badań. Niezbędne są zwolnienia lekarskie. Wypełnij wniosek poprawnie i kompletnie.
ZUS ocenia wniosek indywidualnie. Proces przeprowadzają lekarze orzecznicy ZUS. Opierają się na dokumentacji medycznej. Przeprowadzają też badania. W razie wątpliwości mogą zlecić dodatkowe badania. Mogą skierować na konsultacje specjalistyczne. Decyzja o przyznaniu renty zależy od tej oceny. Zależy też od dokumentacji medycznej.
W dniu 11.12.2018 r. złożono odwołanie w pewnej sprawie sądowej. Decyzja ZUS odmówiła prawa do renty 28.11.2018 r. Wyrok sądu z 16.09.2019 r. zmienił decyzję. Przyznał rentę od 1.09.2018 do 30.09.2020. Sąd Apelacyjny uchylił wyrok. Przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. Wnioskodawczyni w tej sprawie nie spełniła warunków. Sąd oddalił odwołanie. Uznano, że stan zdrowia nie powoduje utraty zdolności do pracy. Wnioskodawczyni w tej sprawie miała lekki stopień niepełnosprawności. Obowiązywał od 13.04.2016 do 31.05.2018.
Warto zasięgnąć informacji. Skontaktuj się z najbliższym oddziałem ZUS. Uzyskasz informacje o procedurze. Złóż pełny i poprawny wniosek. Dostarczaj kompletnych dokumentów medycznych. W przypadku odmowy ZUS możesz się odwołać. Możesz skorzystać z pomocy sądów.
Diagnostyka i leczenie łuszczycowego zapalenia stawów
Diagnoza ŁZS opiera się na obrazie klinicznym. Ważna jest obecność łuszczycy. Sprawdza się brak czynnika reumatoidalnego. Bada się podwyższone parametry zapalne. Badania obrazowe pomagają w diagnozie. Wykonuje się USG, MRI, scyntygrafię. Mogą potwierdzić proces zapalny. Stosuje się kryteria CASPAR. Pomagają rozpoznać ŁZS. Pacjent musi mieć chorobę zapalną stawów. Potrzebuje też ≥3 punktów z listy. Lista obejmuje objawy łuszczycy. Sprawdza łuszczycę w wywiadzie. Patrzy na zmiany paznokci. Wymaga ujemnego wyniku czynnika reumatoidalnego. Ocenia zapalenie palców. Bada cechy radiologiczne.
Leczenie ŁZS obejmuje leki modyfikujące przebieg choroby (DMARD). Stosuje się niesterydowe leki przeciwzapalne. W cięższych przypadkach używa się terapii biologicznych. Terapia biologiczna jest kosztowna. Stosuje się ją przy niepowodzeniu innych metod. Leczenie wymaga nadzoru reumatologa. Ważna jest współpraca pacjenta. Wczesne diagnozowanie jest kluczowe. Szybkie leczenie ogranicza ryzyko niepełnosprawności. W większości przypadków choroba jest kontrolowana. Pozwala to na normalne funkcjonowanie. Nieleczone przypadki prowadzą do poważnych uszkodzeń. Mogą spowodować niepełnosprawność. Leczenie obejmuje też zmiany stylu życia i terapię fizyczną.
Czy łuszczyca kwalifikuje do orzeczenia o niepełnosprawności?
Tak, zwłaszcza łuszczyca stawowa. Orzeczenie zależy od wpływu choroby na zdolność do ról społecznych.
Jakie dokumenty są potrzebne do ubiegania się o rentę na łuszczycę?
Potrzebujesz wniosku, dokumentacji medycznej, wyników badań, orzeczeń specjalistów i zwolnień lekarskich.
Czy na łuszczycę można dostać rentę z ZUS?
Tak, jeśli choroba powoduje trwałą lub długotrwałą niezdolność do pracy. Decyzja ZUS jest indywidualna.
Czym kierują się orzecznicy ZUS przy ocenie zdolności do pracy?
Biorą pod uwagę naruszenie sprawności organizmu, stan zdrowia, rokowania, kwalifikacje, wiek i możliwość przekwalifikowania się.
Czy łuszczyca jest chorobą zaraźliwą?
Nie, łuszczyca jest chorobą autoimmunologiczną i nie zaraża.
Powyższa porada jest jedynie sugestią. Nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Skonsultuj się z lekarzem w celu uzyskania porady medycznej, leczenia lub diagnozy.