Osoby pobierające rentę lub wcześniejszą emeryturę często chcą dorobić. Mogą to robić legalnie, ale muszą znać zasady. ZUS ustala limity zarobków co kwartał. Ich przekroczenie może zmniejszyć lub zawiesić świadczenie.
Kto może dorabiać do renty lub emerytury?
Renciści i emeryci pobierający świadczenia z ZUS mogą dodatkowo pracować. Dotyczy to świadczeń z ZUS, KRUS i innych organów. Dodatkowe zarobki są jednak limitowane. Zasady dotyczą rencistów i osób na wcześniejszej emeryturze. Emeryci po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego mogą dorabiać bez ograniczeń. Wiek ten wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Jak ustalane są limity dorabiania w 2025 roku?
Limity zarobków wyznacza Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Podstawą jest przeciętne wynagrodzenie w kraju. Wysokość przeciętnego wynagrodzenia ogłasza Prezes GUS. Limity zmieniają się co trzy miesiące. Prezes ZUS podaje dwa progi zarobkowe. Pierwszy to 70% przeciętnego wynagrodzenia. Drugi to 130% przeciętnego wynagrodzenia.
Aktualne limity dorabiania w 2025 roku – kwartał po kwartale
Limity dorabiania zmieniają się cyklicznie. Są powiązane z przeciętnym wynagrodzeniem. W 2025 roku obowiązują konkretne kwoty.
| Okres | Limit 70% (brutto) | Limit 130% (brutto) |
|---|---|---|
| Do końca lutego 2025 r. | 5 713,20 zł | 10 610,20 zł |
| Od 1 marca do 31 maja 2025 r. | 5 934,10 zł | 11 020,40 zł |
| Od 1 czerwca do 31 sierpnia 2025 r. | 6 273,60 zł | 11 651,00 zł |
| Od 1 września do 30 listopada 2025 r. | Brak danych | Brak danych |
| Od 1 grudnia do 31 grudnia 2025 r. | Brak danych | Brak danych |
Limit od 1 marca do 31 maja 2025 wzrósł. Dolny próg jest wyższy o 220,90 zł. Górny próg jest wyższy o 410,20 zł. Od 1 czerwca do 31 sierpnia limity znów wzrosły. Niższy próg o 339,50 zł, a wyższy o 630,60 zł brutto.
Co się dzieje po przekroczeniu limitów?
Przekroczenie limitów ma konsekwencje. ZUS może zmniejszyć świadczenie. Może też całkowicie zawiesić wypłatę. Przekroczenie progu 70% przeciętnego wynagrodzenia powoduje zmniejszenie renty lub emerytury. Przekroczenie progu 130% skutkuje zawieszeniem świadczenia.
Kwoty maksymalnego zmniejszenia świadczeń obowiązują od 1 marca 2025 r. Dla renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy to 939,61 zł. Dla renty z tytułu częściowej niezdolności to 704,75 zł. Renta rodzinna może być zmniejszona o 798,72 zł.
Pilnuj swoich dochodów, aby uniknąć zmniejszenia lub zawieszenia świadczenia.
Obowiązek informowania ZUS o zarobkach
Osoby pobierające wcześniejszą emeryturę lub rentę muszą informować ZUS. Dotyczy to dodatkowych przychodów. Informację składa się do końca lutego następnego roku. Rozliczenie następuje na podstawie zaświadczenia od pracodawcy. ZUS uwzględnia przychody z pracy w kraju i za granicą. Liczy się też działalność gospodarcza. Przychody z członkostwa w radzie nadzorczej również się wliczają.
- Złóż zaświadczenie o wysokości zarobków w terminie.
- Pamiętaj o rozliczeniu rocznym na formularzu EROP.
- Zgłoś niezwłocznie przekroczenie limitów, jeśli nastąpi.
Wyjątki od reguły – kto dorabia bez ograniczeń?
Niektórzy emeryci i renciści mogą dorabiać bez ograniczeń. Dotyczy to osób, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny. Wynosi on 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Wyjątek dotyczy sytuacji, gdy ZUS podnosi świadczenie do kwoty minimalnej. Jeśli dodatkowy zarobek przekroczy kwotę dopłaty, świadczenie będzie wypłacane bez tej dopłaty.
Limity nie dotyczą też rencistów wojennych i wojskowych. Renty rodzinne po nich również nie podlegają limitom. Osoby pobierające emeryturę częściową mogą dorabiać bez ograniczeń. Renta rodzinna przysługuje w pełnej wysokości niezależnie od dodatkowych zarobków.
Renta socjalna w 2025 roku – zasady dorabiania
Renta socjalna ma specyficzne zasady. Może być pobierana wraz z dodatkowymi dochodami. W 2025 roku renta socjalna podlega waloryzacji. Do końca lutego 2025 wynosi 1780,96 zł brutto (1620,67 zł netto). Od 1 marca 2025 r. po waloryzacji (105,82%) wynosi 1884,61 zł brutto. Szacowane netto to około 1715,00 zł.
W 2025 roku wprowadzono dodatek do renty socjalnej. Od 1 stycznia wynosi 2520 zł brutto. Od 1 marca 2025 r. wzrośnie do 2666,66 zł brutto. Dodatek ten przysługuje osobom z orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji. W marcu nastąpi jego waloryzacja.
Istnieje limit przy zbiegu renty socjalnej z rentą rodzinną. Wynosi on trzykrotność najniższej renty. Do końca lutego 2025 r. to 5342,88 zł. Od 1 marca 2025 r. wynosi 5653,83 zł.
Renta z tytułu niezdolności do pracy – podstawowe informacje
Renta z tytułu niezdolności to świadczenie z ZUS. Przysługuje osobom niezdolnym do pracy. Niezdolność może być całkowita lub częściowa. Wynika z choroby lub urazu. ZUS wypłaca różne rodzaje rent. Są to renty stałe lub okresowe. Orzeczenie o niezdolności wydaje lekarz orzecznik ZUS.
Od marca 2025 roku stawki rent wzrosły. Renta całkowita wynosi 1878,91 zł brutto miesięcznie. Renta częściowa to 1409,18 zł brutto miesięcznie. Renta szkoleniowa wynosi 75% podstawy wymiaru. Nie może być niższa niż 1409,18 zł.
Czy można dorabiać do renty z tytułu niezdolności?
Tak, można dorabiać do renty z tytułu niezdolności do pracy. Należy jednak przestrzegać limitów zarobkowych ustalanych przez ZUS. Przekroczenie tych limitów może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem renty.
Jak ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności?
Ubieganie się o rentę wymaga złożenia wniosku w ZUS. Do wniosku dołącz dokumentację medyczną. Potrzebne jest zaświadczenie od lekarza prowadzącego leczenie. Konieczne jest też orzeczenie lekarza orzecznika ZUS potwierdzające niezdolność do pracy.
Odwołanie od odmowy renty a prawo do opieki zdrowotnej
ZUS może odmówić przyznania renty. Od tej decyzji można się odwołać. Odwołanie wszczyna postępowanie sądowe. Proces sądowy bywa czasochłonny. Osoba odwołująca się ma prawo do świadczeń zdrowotnych. Prawo to przysługuje w okresie trwania postępowania sądowego.
Zgodnie z art. 67 ust. 7: Osoba ubiegająca się o przyznanie emerytury lub renty pomimo wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia ma prawo do świadczeń zdrowotnych w okresie trwania postępowania o przyznanie tych świadczeń.
Przepisy prawa regulują dostęp do świadczeń zdrowotnych. Sądy potwierdzają to prawo. ZUS odsyła po informacje do NFZ. Nie wyłącza to prawa do korzystania z opieki zdrowotnej.
- Skorzystaj z pomocy prawnej przy odwołaniu.
- Złóż odwołanie w terminie i uzasadnij je.
- Pamiętaj o prawie do świadczeń zdrowotnych w trakcie procesu.
Podsumowanie i kluczowe rady
Dorabianie do renty i wcześniejszej emerytury jest możliwe. Wymaga jednak znajomości i przestrzegania limitów. Limity zmieniają się co kwartał. Zależą od przeciętnego wynagrodzenia w kraju. Przekroczenie limitów grozi zmniejszeniem lub zawieszeniem świadczenia.
- Monitoruj aktualne limity zarobkowe co trzy miesiące.
- Informuj ZUS o swoich dodatkowych przychodach.
- Planuj swoje zarobki, aby nie przekroczyć progów.
- Sprawdź swój status – wiek i rodzaj pobieranego świadczenia.
- Korzystaj z dostępnych kalkulatorów online do obliczeń.
Wzrost przeciętnego wynagrodzenia wpływa na podniesienie limitów. Cyfryzacja ułatwia dostęp do informacji. Zwiększa się świadomość prawna rencistów i emerytów.
