Wychowanie dzieci to nieoceniona praca. Polskie przepisy emerytalne uwzględniają ten wysiłek. Dowiedz się, jak posiadanie dzieci wpływa na Twoją przyszłą emeryturę i kto może skorzystać ze specjalnych świadczeń, takich jak program „Mama 4 plus”.
Jak wychowanie dzieci wpływa na staż emerytalny?
Wychowanie dzieci to okres nieskładkowy. Okresy opieki nad dzieckiem wlicza się do stażu emerytalnego. Za każde dziecko można doliczyć do 3 lat okresu nieskładkowego. Okresy te wpływają na wysokość przyszłej emerytury. Dotyczy to opieki nad dzieckiem do ukończenia 4. roku życia. Przepisy reguluje Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wliczane są też okresy pobierania zasiłku opiekuńczego na dziecko.
Okresy nieskładkowe to nie tylko opieka nad dziećmi. ZUS uwzględnia także czas pobierania wynagrodzenia chorobowego. Wliczane są zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne. Okresy pobierania świadczenia przedemerytalnego także liczą się jako nieskładkowe. Nawet okres nauki może być kwalifikowany jako nieskładkowy. Dotyczy to na przykład studiów wyższych. Można doliczyć maksymalnie 4-5 lat nauki, zależnie od programu studiów. Zwolnienie lekarskie L4 na dziecko jest okresem nieskładkowym. Dzieje się tak, jeśli pobierasz zasiłek opiekuńczy. ZUS uwzględnia te okresy przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty.
- Skonsultuj się z ZUS w sprawie swoich okresów.
- Sprawdź swoje udokumentowane okresy składkowe i nieskładkowe.
Program „Mama 4 plus”: Dla kogo świadczenie uzupełniające?
Program „Mama 4 plus” wprowadzono ustawą z dnia 31 stycznia 2019 roku. To rodzicielskie świadczenie uzupełniające. Przysługuje osobom, które wychowały co najmniej czworo dzieci. Jest to świadczenie nieskładkowe, finansowane z budżetu państwa. Głównie przeznaczone jest dla matek po 60. roku życia. Ojcowie mogą je otrzymać po ukończeniu 65 lat. Warunkiem dla ojców jest śmierć matki dzieci. Przysługuje też, gdy matka porzuciła dzieci. Dotyczy także sytuacji długotrwałego zaprzestania wychowywania przez matkę. Główny warunek to brak środków utrzymania. Świadczenie przysługuje też, gdy pobierana emerytura jest niższa od najniższej emerytury. Musisz mieszkać w Polsce od co najmniej 10 lat po ukończeniu 16 lat. Kto może składać wnioski? Obywatele Polski, UE, EFTA, Szwajcarii. Cudzoziemcy legalnie przebywający w Polsce także mogą się ubiegać.
Mimo zapowiedzi rządu, że „Mama 4+” to matczyna emerytura, tak naprawdę to rodzicielskie świadczenie uzupełniające.
Ile wynosi świadczenie „Mama 4 plus” i kiedy jest wypłacane?
Wysokość świadczenia „Mama 4 plus” jest powiązana z kwotą najniższej emerytury. Świadczenie dopełnia Twoją emeryturę lub rentę. Wypłata następuje, jeśli pobierane świadczenie jest niższe od najniższej emerytury. Jeśli nie masz prawa do żadnego świadczenia emerytalno-rentowego, otrzymasz pełną kwotę najniższej emerytury. Kwota świadczenia jest corocznie waloryzowana. Dostosowuje się do sytuacji gospodarczej i inflacji. Od 1 marca 2022 roku wynosiła 1338,44 zł brutto. Od 1 marca 2023 roku wynosiła 1588,44 zł brutto. Od 1 marca 2024 roku planowany jest wzrost do 1780,96 zł. Wypłata świadczenia następuje od pierwszego dnia miesiąca. Chodzi o miesiąc, w którym ZUS wydał decyzję. Nie nastąpi to wcześniej niż od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego. W 2023 roku z programu korzystało około 80 tysięcy osób w Polsce.
Warto podkreślić, że dodatek ten jest corocznie waloryzowany, co oznacza, że jego wartość może się dostosowywać w zależności od sytuacji gospodarczej oraz inflacji.
Jak ubiegać się o rodzicielskie świadczenie uzupełniające?
Aby otrzymać świadczenie „Mama 4 plus”, musisz złożyć wniosek. Wniosek składasz w oddziale ZUS. Możesz zrobić to osobiście lub elektronicznie. Wniosek można złożyć po osiągnięciu wieku emerytalnego. Wiek emerytalny dla kobiet to 60 lat. Dla mężczyzn wynosi 65 lat. Do wniosku dołącz odpowiednie dokumenty. Potrzebne są akty urodzenia dzieci. Jeśli sprawujesz pieczę zastępczą, dołącz orzeczenie sądu. Niezbędne są informacje o numerach PESEL dzieci. Dołącz także oświadczenie o swojej sytuacji osobistej. Podaj sytuację rodzinną i majątkową. Jeśli posiadasz zagraniczne dokumenty stanu cywilnego, również je dołącz. Wniosek o to świadczenie ma symbol ZUS-ER-WPS-O2. Upewnij się, że Twoja dokumentacja jest kompletna. Kompletność dokumentów może przyspieszyć proces rozpatrywania wniosku. Świadczenie nie jest przyznawane automatycznie.
Lista wymaganych dokumentów obejmuje:
- Akty urodzenia dzieci.
- Informacje o numerach PESEL dzieci.
- Oświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej.
- Zagraniczne dokumenty stanu cywilnego (jeśli dotyczy).
- Orzeczenie sądu o powierzeniu sprawowania pieczy zastępczej.
- Inne dokumenty mające wpływ na przyznanie świadczenia.
- Dokumenty adopcyjne (jeśli dotyczy).
- Złóż wniosek w najbliższym oddziale ZUS.
- Skorzystaj z Platformy Usług Elektronicznych ZUS.
Inne świadczenia wspierające seniorów
System zabezpieczenia społecznego w Polsce oferuje dodatkowe wsparcie. W Polsce istnieje „trzynasta emerytura”. To jednorazowe świadczenie wypłacane co roku. Zwykle następuje to w marcu. Kwota trzynastej emerytury wynosi 1/12 rocznej kwoty emerytury lub renty. Innym wsparciem jest dodatek dla seniorów powyżej 75 roku życia. Osoby, które ukończyły 75 lat, mogą otrzymać 300 zł dodatku. Ten dodatek przyznawany jest z urzędu. Nie musisz składać oddzielnego wniosku o ten dodatek.
Podsumowanie
Wychowanie dzieci ma realny wpływ na Twoją przyszłą emeryturę. Okresy opieki nad dziećmi wlicza się jako okresy nieskładkowe. Mogą one zwiększyć Twój staż emerytalny. Program „Mama 4 plus” to specjalne wsparcie dla rodziców wielodzietnych. Przysługuje osobom, które wychowały co najmniej czworo dzieci. Świadczenie to dopełnia niską emeryturę lub rentę. Może być wypłacane w pełnej kwocie, jeśli nie masz innego świadczenia. Aby otrzymać to wsparcie, musisz złożyć wniosek w ZUS. Pamiętaj o dołączeniu wszystkich wymaganych dokumentów. System wspiera seniorów także innymi świadczeniami. Przykłady to trzynasta emerytura i dodatek dla osób powyżej 75 lat. Planuj swoją przyszłość finansową świadomie. Zdobądź niezbędne informacje o swoich prawach emerytalnych.
Ile lat wlicza się do emerytury za urodzenie dziecka?
Za wychowanie dziecka wlicza się okresy nieskładkowe. ZUS dolicza do 3 lat okresów nieskładkowych za każde dziecko. Okresy te wpływają na staż emerytalny i wysokość świadczenia.
Kto może otrzymać świadczenie „Mama 4 plus”?
Świadczenie „Mama 4 plus” przysługuje osobom, które wychowały co najmniej czworo dzieci. Warunkiem jest ukończenie 60 lat przez matkę lub 65 lat przez ojca. Należy także spełnić kryterium braku środków utrzymania lub pobierania niskiej emerytury.
Ile wynosi rodzicielskie świadczenie uzupełniające?
Wysokość świadczenia „Mama 4 plus” jest równa kwocie najniższej emerytury. Dopełnia ono pobieraną emeryturę do tej kwoty. Jeśli nie masz emerytury, otrzymasz pełną kwotę najniższej emerytury. Kwota ta jest waloryzowana co roku.
Jak złożyć wniosek o świadczenie „Mama 4 plus”?
Wniosek o rodzicielskie świadczenie uzupełniające składasz w ZUS. Możesz zrobić to osobiście lub online. Do wniosku musisz dołączyć akty urodzenia dzieci i inne wymagane dokumenty potwierdzające sytuację rodzinną i majątkową.
Czy Mama 4 plus dostanie 13. emeryturę?
Trzynasta emerytura przysługuje osobom pobierającym emeryturę lub rentę. Jeśli otrzymujesz rodzicielskie świadczenie uzupełniające w połączeniu z emeryturą lub rentą, lub zamiast nich (jeśli są niższe od minimalnej), możesz mieć prawo do 13. emerytury zgodnie z ogólnymi zasadami.
Do czego potrzebny jest akt urodzenia dziecka do emerytury?
Akt urodzenia dziecka służy do udokumentowania okresów wychowywania dzieci. Okresy te są wliczane jako nieskładkowe do stażu emerytalnego. Akt urodzenia jest niezbędny przy składaniu wniosku o emeryturę lub kapitał początkowy, aby ZUS mógł poprawnie obliczyć Twój staż pracy.
