Emerytura stażowa to marzenie wielu pracujących Polaków. Daje szansę na wcześniejsze zakończenie aktywności zawodowej. Obecnie trwają prace nad wprowadzeniem jej także dla rolników. Dowiedz się, jakie są warunki i kiedy rolnik może przejść na wcześniejszą emeryturę.
Jak działa obecny system emerytalny dla rolników?
System emerytalny KRUS różni się od systemu ZUS. Reguluje go Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników. Ustawa ta obowiązuje od 20 grudnia 1990 roku. Emerytura z KRUS składa się z dwóch części. Jest część składkowa i część uzupełniająca.
Część składkowa to 1% za każdy rok ubezpieczenia. Część uzupełniająca wynosi 95% emerytury podstawowej. Od 1 marca 2025 roku emerytura podstawowa to 1691,02 zł brutto. Minimalne świadczenie z KRUS nie może być niższe niż minimalne z ZUS. Minimalne świadczenie z ZUS to 1878,91 zł brutto.
Aby uzyskać minimalną emeryturę z KRUS, musisz spełnić dwa główne warunki. Trzeba osiągnąć wiek emerytalny. Wiek ten wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Musisz też posiadać minimalny staż ubezpieczeniowy. Minimalny staż w KRUS to 25 lat okresu składkowego.
20 lat pracy na roli nie wystarczy do uzyskania minimalnej emerytury z KRUS. Dla uzyskania świadczenia z KRUS konieczne jest odprowadzanie składek przez minimum 25 lat.
Ile wynosi minimalna emerytura z KRUS?
Minimalna emerytura z KRUS od 1 marca 2025 roku wynosi 1691,02 zł brutto. Jest ona powiązana z emeryturą podstawową.
Czy można łączyć okresy pracy w KRUS i ZUS?
Tak, można pobierać świadczenia zarówno z ZUS, jak i z KRUS. Jest to możliwe, jeśli okresy składkowe są odrębne. Osoby z ubezpieczeniem w KRUS i ZUS mogą ubiegać się o dwa świadczenia. Muszą spełniać warunki do obu systemów. Rolnicy mogą łączyć okresy pracy na roli i na etacie.
Czym jest emerytura stażowa i dlaczego rolnicy o nią zabiegają?
Emerytura stażowa to świadczenie dla osób z długim stażem pracy. Przysługuje bez względu na wiek. Jest to projekt ustawodawczy. Zakłada przejście na emeryturę po osiągnięciu wymaganego stażu pracy. Nie zależy od wieku emerytalnego.
W Polsce wiele osób marzy o wcześniejszej emeryturze. Wcześniejsza emerytura jest możliwa dla osób. Chodzi o tych, którzy nie osiągnęli jeszcze wieku emerytalnego. Muszą jednak wcześnie wejść na rynek pracy. Potrzebują też odpowiedniego stażu. Emerytury stażowe przysługują niewielu grupom zawodowym.
Obecnie rolnicy domagają się objęcia programem emerytur stażowych. Krajowa Rada Izb Rolniczych (KRIR) apeluje o to. Praca w rolnictwie jest ciężka fizycznie. Stan zdrowia często nie pozwala na kontynuowanie pracy. Rolnicy chcą mieć możliwość wcześniejszego zakończenia pracy na roli.
KRIR podkreśla konieczność zapewnienia godziwego ubezpieczenia społecznego rolnikom – KRIR.
Emerytura stażowa dla rolników: Jaki jest obecny status prac?
Projekty ustaw dotyczące emerytur stażowych są w Sejmie. Dwa projekty leżą w Sejmie od ponad dwóch lat. Pierwszy projekt złożyła NSZZ Solidarność. Drugi projekt złożył prezydent Andrzej Duda. Projekt ustawy o emeryturze stażowej znajduje się obecnie w Sejmie. Jest procedowany w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.
Projekt stażowy był analizowany jesienią 2022 roku. W czerwcu 2023 roku podpisano porozumienie. Porozumienie zawarto między rządem a NSZZ Solidarność. KRIR wniosła postulaty odnośnie minimalnej emerytury rolniczej. Dotyczyły też systemu emerytur stażowych.
Projekt stanowi realizację zobowiązania rządu z 7 czerwca 2023 r., kiedy premier Mateusz Morawiecki podpisał porozumienie z NSZZ „Solidarność” – Bankier.
Rząd zapowiada wprowadzenie emerytur stażowych. Mają one przysługiwać bez względu na wiek. Rządowy projekt zmiany ustawy wpłynął do Sejmu. Wątpliwości dotyczą wejścia w życie przepisów. Zależą od zmian rządu i polityki parlamentarnej.
Kiedy emerytury stażowe dla rolników mogą wejść w życie?
Emerytury stażowe dla rolników miały wejść w życie od 1 stycznia 2023 r. Projekt ustawy nadal jest w Sejmie RP. Nie ma pewności, kiedy przepisy zostaną uchwalone i wejdą w życie.
Jakie są proponowane warunki uzyskania emerytury stażowej?
Warunek uzyskania emerytury stażowej to odpowiedni staż ubezpieczenia. W projekcie Solidarności minimalny staż to 35 lat dla kobiet. Dla mężczyzn to 40 lat. W projekcie prezydenckim minimalny staż to 39 lat dla kobiet. Dla mężczyzn to 44 lata. Emerytury stażowe będą dostępne dla osób z określonym stażem składkowym. Projekt rządowy mówi o 38 latach dla kobiet i 43 latach dla mężczyzn.
Emerytura stażowa będzie przysługiwała osobom. Chodzi o te, które nie osiągnęły powszechnego wieku emerytalnego. Musiały podlegać ubezpieczeniu przez wymagane okresy. Kapitał zgromadzony w ZUS i KRUS jest warunkiem skorzystania z emerytury stażowej. Do emerytury stażowej wlicza się kapitał zgromadzony w ZUS lub KRUS.
Wiek przejścia na emeryturę dla rolników jest proponowany niższy. Dla kobiet to 53 lata, dla mężczyzn 58 lat. W projektach ustaw uwzględnieni są rolnicy. Dotyczy to tych, którzy opłacali składki KRUS lub ZUS. Możliwe jest łączenie okresów pracy na roli i na etacie.
Wysokość emerytury stażowej nie może być niższa od kwoty najniższego świadczenia. Minimalna emerytura z ZUS wynosi 1588,44 zł, a z KRUS 1429,60 zł (dane z niektórych źródeł). Emerytura będzie wyliczana na podstawie składek. Ważne jest też średnie dalsze trwanie życia. Podstawa obliczenia to kwota składek. Składki są waloryzowane do końca miesiąca przed wypłatą. Nie będzie można łączyć świadczeń z systemu emerytalno-rentowego z emeryturą stażową, jeśli są to te same okresy.
Koszty i wątpliwości związane z wprowadzeniem emerytur stażowych
Wprowadzenie emerytur stażowych wiąże się z kosztami. Wstępne wyliczenia kosztów są wysokie. Szacowany koszt dla budżetu państwa to ok. 13 mld zł rocznie dla FUS. Dla KRUS to ok. 1,5 mld zł. Szacowany koszt może być niższy niż prognozy. Zainteresowanych może być mniej niż uprawnionych.
Politycy wyrażają różne opinie. Prezes PiS Jarosław Kaczyński wyraził sceptycyzm. Powodem są koszty. Minister Marlena Maląg zapewniała o analizach projektów. Było to w 2022 roku.
„Ich wprowadzenie oznaczałoby, że na emerytury przechodziłyby kobiety niewiele po pięćdziesiątce, czyli po prostu młódki” – Jarosław Kaczyński.
„Kiedyś emerytury stażowe będą zrealizowane, ale musimy na to poczekać” – Marlena Maląg.
Eksperci uważają, że rolnicy najbardziej zyskają na nowych przepisach. Większość rolników pobiera emeryturę minimalną. Jest ona gwarantowana po osiągnięciu 25 lat stażu. Obniżenie wieku emerytalnego rolników o pięć lat może zostać wprowadzone. Może stać się to „tylnymi drzwiami”.
Spójrz na liczbę rolników w KRUS, którzy mogli potencjalnie ubiegać się o emeryturę stażową w ostatnich latach:
Co dalej z emeryturami stażowymi dla rolników?
Projekt ustawy jest w Sejmie. Trwają dalsze procedury legislacyjne. Warto śledzić dalszy przebieg prac nad ustawami. Decyzja o przejściu na emeryturę stażową zależy od wielu czynników. Ważna jest sytuacja osobista, zdrowotna, finansowa i rodzinna. Emerytura stażowa może być alternatywą dla kontynuowania pracy.
KRIR proponuje rozwinięcie współpracy ZUS i KRUS. Chce uwzględnienia stażu pracy i składek w rolnictwie. Rolnicy, którzy odprowadzali składki do KRUS. Później pracowali na etacie. Mają łączony staż. KRIR apeluje o włączenie ich do systemu emerytur stażowych.
Oto kilka sugestii dla rolników zainteresowanych emeryturą stażową:
- Zbierz informacje o warunkach przyznania emerytury rolniczej.
- Sprawdź, czy możesz ubiegać się o emeryturę z KRUS, ZUS lub obu systemów.
- Zapoznaj się z najnowszymi zmianami w prawie dotyczącymi świadczeń emerytalnych.
- Monitoruj zmiany legislacyjne w zakresie emerytur stażowych.
- Rozważ możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę.
- Przygotuj dokumentację i wnioski.
W najbliższych latach możliwe będą dalsze zmiany. Dotyczą one wysokości świadczeń i zasad ich przyznawania. Rozważenie wprowadzenia emerytur stażowych dla rolników jest trendem. Możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę dla wybranych grup zawodowych także. Łączenie okresów pracy na roli i na etacie jest ważnym tematem.
Porównaj minimalne kwoty emerytur z obu systemów:
