Emerytura pomostowa to specjalne świadczenie dla osób pracujących w trudnych warunkach. Artykuł wyjaśnia, kto może ją otrzymać i ile można dorobić w 2025 roku bez utraty świadczenia. Przedstawiamy kluczowe zmiany w przepisach oraz aktualne progi zarobkowe.
Co to jest emerytura pomostowa?
Emerytura pomostowa to świadczenie pieniężne z ZUS. Przysługuje pracownikom wykonującym prace w szczególnych warunkach. Dotyczy także pracy o szczególnym charakterze. Warunki przyznania określa ustawa. Jest to świadczenie przejściowe. Otrzymuje się je do czasu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.
Kto może otrzymać emeryturę pomostową w 2025 roku?
Prawo do emerytury pomostowej mają osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku. Trzeba spełnić kilka warunków. Wymagany wiek to 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn. Należy udowodnić co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Konieczny jest też ogólny staż ubezpieczeniowy. Wynosi on 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zmiany od 2024 roku zniosły wymóg pracy przed 1999 rokiem. Teraz liczy się praca po 31 grudnia 2008 roku. Trzeba udowodnić 15 lat takiej pracy.
Prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze
Prace w szczególnych warunkach wiążą się z czynnikami ryzyka. Mogą trwale uszkodzić zdrowie. Przykłady to prace pod ziemią lub w wysokiej temperaturze. Należą do nich też prace na statkach i w kopalniach. Prace o szczególnym charakterze wymagają dużej odpowiedzialności. Potrzebna jest też wysoka sprawność psychofizyczna. Dotyczy to na przykład pilotów czy kontrolerów ruchu lotniczego. Listę tych prac zawiera ustawa o emeryturach pomostowych.
Jak złożyć wniosek o emeryturę pomostową?
Wniosek o emeryturę pomostową składa się w ZUS. Można to zrobić elektronicznie przez platformę PUE ZUS. Inne opcje to złożenie wniosku osobiście. Można też wysłać dokumenty pocztą. Wnioski przyjmują również urzędy konsularne. Do wniosku należy dołączyć dokumenty. Potwierdzają one staż pracy. Wymagane są zaświadczenia od pracodawców. Potrzebne są też świadectwa pracy. ZUS rozpatruje wniosek. Decyzja zapada w ciągu 30 dni. Termin liczy się od uzupełnienia dokumentacji.
- Złóż wniosek EPOM w ZUS.
- Dołącz dokumenty potwierdzające staż pracy.
- Użyj platformy PUE ZUS lub złóż osobiście.
Ile wynosi emerytura pomostowa w 2025 roku?
Wysokość emerytury pomostowej oblicza się jak emeryturę powszechną. Ustalana jest na podstawie składek. Liczy się też długość życia emeryta. Świadczenie nie może być niższe od minimalnej emerytury. Minimalna emerytura pomostowa rośnie co roku. W 2023 roku wynosiła 1588,44 zł. W 2024 roku było to 1780,96 zł. Na rok 2025 prognozowana minimalna kwota to 1884,61 zł. Wysokość świadczenia dla nauczycieli wynosi średnio 3,5 tysiąca złotych.
| Rok | Minimalna kwota świadczenia |
|---|---|
| 2023 | 1588,44 zł |
| 2024 | 1780,96 zł |
| 2025 | 1884,61 zł |
Czy można pracować na emeryturze pomostowej?
Tak, można pracować na emeryturze pomostowej. Istnieją jednak pewne ograniczenia. Prawo do emerytury pomostowej może zostać zawieszone. Może też ulec zmniejszeniu. Zależy to od wysokości osiąganego przychodu. Istnieje ważny wyjątek. Jeśli podejmiesz pracę w szczególnych warunkach, świadczenie jest zawieszane. Nie ma znaczenia wysokość zarobków. Dotyczy to pracy w tym samym zawodzie. Praca w szczególnym charakterze również powoduje zawieszenie. To kluczowa zasada dla emerytów pomostowych.
„Prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu bez względu na wysokość osiąganego przychodu w razie podjęcia przez emeryta pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.” – ZUS
Limity dorabiania do emerytury pomostowej
Limity dorabiania zależą od przeciętnego wynagrodzenia. GUS ogłasza przeciętne wynagrodzenie. ZUS podaje aktualne limity w komunikatach. Limity zmieniają się co kwartał. Istnieją dwa progi zarobkowe. Pierwszy próg to 70% przeciętnego wynagrodzenia. Przekroczenie tego limitu zmniejsza emeryturę. Drugi próg to 130% przeciętnego wynagrodzenia. Jego przekroczenie powoduje zawieszenie świadczenia.
Aktualne limity w 2025 roku
Limity zmieniają się co trzy miesiące. Warto śledzić komunikaty ZUS. Od 1 grudnia 2024 r. do 28 lutego 2025 r. obowiązują określone kwoty. Limit 70% wynosi 5713,20 zł brutto. Limit 130% to 10610,20 zł brutto. Od 1 marca do 31 maja 2025 r. limity wzrosną. 70% wyniesie 5934,10 zł brutto. 130% osiągnie 11020,40 zł brutto. Kolejna zmiana nastąpi od 1 czerwca 2025 r. Limit 70% wyniesie 6273,60 zł. Limit 130% to 11651,00 zł. Te kwoty dotyczą I kwartału 2025. Wzrost od maja do czerwca 2025 to 339,50 zł i 630,60 zł.
| Okres | Limit 70% (brutto) | Limit 130% (brutto) |
|---|---|---|
| 1 grudnia 2024 – 28 lutego 2025 | 5713,20 zł | 10610,20 zł |
| 1 marca 2025 – 31 maja 2025 | 5934,10 zł | 11020,40 zł |
| 1 czerwca 2025 – 31 sierpnia 2025 | 6273,60 zł | 11651,00 zł |
Co się dzieje po przekroczeniu limitów?
Gdy zarobisz więcej niż 70% przeciętnego wynagrodzenia, świadczenie zostanie zmniejszone. Kwota zmniejszenia to nadwyżka ponad limit. Maksymalna kwota zmniejszenia renty i emerytury wynosi 890,63 zł. Ten limit obowiązuje od 1 marca 2024 do 28 lutego 2025 r. Jeśli twój przychód przekroczy 130% przeciętnego wynagrodzenia, ZUS zawiesi wypłatę emerytury pomostowej. Musisz zawiadamiać ZUS o podjęciu pracy. Informuj też o wysokości przychodu. Zrób to do końca lutego każdego roku.
Ile można dorobić do emerytury pomostowej, żeby nie stracić świadczenia?
Możesz dorobić do wysokości 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Przekroczenie tej kwoty spowoduje zmniejszenie świadczenia. Przekroczenie 130% zawiesi wypłatę.
Czy praca w szczególnym zawodzie na emeryturze pomostowej jest dozwolona?
Nie. Prawo do emerytury pomostowej jest zawieszane, jeśli podejmiesz pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Dotyczy to nawet niewielkich zarobków.
Zmiany w przepisach od 2024 roku
Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. wprowadziła ważne zmiany. Obowiązują one od 1 stycznia 2024 r. Najważniejsza zmiana to zniesienie wygasającego charakteru emerytur pomostowych. Wcześniej prawo do świadczenia mieli tylko urodzeni po 31 grudnia 1948 r. i pracujący w szczególnych warunkach przed 1999 r. Teraz ten drugi warunek został usunięty. Oznacza to, że więcej osób może ubiegać się o to świadczenie. Liczba osób mogących przejść na emeryturę pomostową w 2024 r. wyniesie 7,3 tys. osób.
Czy zmiany w emeryturach pomostowych dotyczą wszystkich?
Zmiany dotyczą osób urodzonych po 31 grudnia 1948 roku. Muszą one spełnić warunki dotyczące wieku, stażu pracy i pracy w szczególnych warunkach.
Ustanie prawa do emerytury pomostowej
Prawo do emerytury pomostowej ustaje w kilku przypadkach. Kończy się z dniem nabycia prawa do zwykłej emerytury. Ustaje też z dniem osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Wiek ten to 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Śmierć uprawnionego również kończy prawo do świadczenia. Decyzja organu rentowego także może zakończyć wypłatę. Może to nastąpić np. z powodu podjęcia pracy w szczególnych warunkach.
Ponowne przeliczenie emerytury pomostowej
Możesz wnioskować o ponowne przeliczenie emerytury. Jest to możliwe, jeśli nadal pracujesz. Musisz opłacać składki emerytalne i rentowe. Wniosek o przeliczenie składasz w ZUS. Możesz to zrobić nie wcześniej niż po roku kalendarzowym pracy. Inną opcją jest złożenie wniosku po ustaniu ubezpieczeń. Wysokość emerytury pomostowej jest ustalana na nowo. Podstawą są nowe składki i aktualna tablica długości życia. Tablica dotyczy twojego faktycznego wieku.
Kiedy mogę złożyć wniosek o ponowne przeliczenie emerytury?
Wniosek możesz złożyć po upływie roku kalendarzowego od przyznania emerytury. Możesz też wnioskować po zakończeniu pracy, która podlegała ubezpieczeniom.
ZUS regularnie aktualizuje informacje o limitach. Warto sprawdzać te dane. Można to robić na stronach ZUS lub w publikacjach prawnych. Renciści i wcześniejsi emeryci muszą pamiętać o tych limitach. Ich przekroczenie może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem świadczenia.
Ustawa o emeryturach pomostowych z 2008 roku to kluczowy dokument. Przepisy zmieniają się. Nowelizacja z 2023 roku ułatwiła dostęp do świadczenia. ZUS informuje o wzroście liczby emerytów dorabiających. Kobiety częściej dorabiają do niższych świadczeń. System emerytalny w Polsce podlega ciągłym zmianom.
