Drgawki to nagłe, mimowolne skurcze mięśni. Mogą być sygnałem wielu różnych schorzeń. Warto wiedzieć, jak postępować podczas napadu. Ten artykuł wyjaśnia ich rodzaje, przyczyny i metody leczenia.
Czym są drgawki?
Drgawki to mimowolne skurcze mięśni. Pojawiają się nagle. Mają charakter przemijający. Znane są także jako konwulsje. To krótkie, szybko następujące skurcze. Mogą dotyczyć całego ciała lub jego części. Drgawki są efektem zaburzeń w mózgu. Wywołują je nieprawidłowe wyładowania bioelektryczne. Drgawki mogą być przerażające. Dotyczy to osoby doświadczającej ataku. Dotyczy to także obserwatorów.
Rodzaje drgawek
Drgawki przybierają różne formy. Mogą być napadami częściowymi. Mogą być napadami uogólnionymi. Rodzaje drgawek obejmują napady kloniczne. Obejmują też napady toniczne. Występują także napady toniczno-kloniczne.
- Napady kloniczne: Charakteryzują się skurczami mięśni z przerwami.
- Napady toniczne: To nieprzerwane napięcie mięśni.
- Napady toniczno-kloniczne: Dzielą się na dwie fazy. Pierwsza faza jest sztywna. Druga faza jest drgająca. Pojawia się zaciśnięcie szczęki. Może wystąpić wykrzywienie twarzy.
- Drgawki ogniskowe: Dotyczą jednej grupy mięśniowej. Obejmują określoną część ciała. Nie wiążą się z utratą przytomności.
- Drgawki uogólnione: Obejmują całe ciało. Wiążą się z utratą przytomności.
Przyczyny drgawek
Drgawki mogą mieć wiele przyczyn. Nie są samodzielną chorobą. Mogą świadczyć o różnych schorzeniach. Przyczyny drgawek są bardzo zróżnicowane. Obejmują choroby neurologiczne. Obejmują też infekcje. Przyczyną bywają urazy głowy. Mogą to być zaburzenia metaboliczne. Czasem wywołuje je używanie narkotyków. Nadużywanie alkoholu także bywa przyczyną. Reakcje alergiczne mogą je spowodować. Przyczynami bywają zatrucia lekami. Także zatrucia środkami chemicznymi. Sepsa jest jedną z przyczyn. Zaburzenia elektrolitowe mogą je wywołać. Odstawienie alkoholu jest częstą przyczyną. Urazy głowy bywają powodem. Udar mózgu także. Choroby nowotworowe mogą powodować drgawki. Gorączka jest częstą przyczyną u dzieci. Atak hiperwentylacji może prowadzić do drgawek. Zmniejsza poziom CO2 we krwi. Leki mogą wywoływać drgawki. Napady psychiczne mogą przypominać drgawki. Nie mają one podłoża fizycznego.
Drgawki a padaczka
Napad drgawek często kojarzy się z padaczką. Padaczka jest jedną z najczęstszych przyczyn drgawek. Padaczka charakteryzuje się powracającymi napadami. Jeden epizod drgawek nie oznacza padaczki. U około połowy osób po pierwszym napadzie nie rozpoznaje się padaczki. Padaczka dotyczy około 1% populacji. To w przybliżeniu 400 tysięcy Polaków. Padaczka najczęściej objawia się przed 18 rokiem życia. Przyczynami padaczki są różne schorzenia. Obejmują uszkodzenia mózgu. Mogą to być urazy głowy. Zapalenia także bywają przyczyną. Nowotwory mogą wywołać padaczkę. Zatrucia są kolejnym powodem. Odstawienie alkoholu lub narkotyków także.
Treści zawarte w serwisie mają charakter informacyjno-edukacyjny i nie zastępują konsultacji z lekarzem.
Drgawki gorączkowe u dzieci
U dzieci główną przyczyną drgawek jest gorączka. Drgawki u dzieci najczęściej mają charakter gorączkowy. Pojawiają się między 6 miesiącem a 5 rokiem życia. Występują u około 4% dzieci. Napady gorączkowe u dzieci mogą ustępować samoistnie. Wielokrotne napady mogą zapowiadać padaczka. Szacuje się, że ryzyko rozwoju padaczki wynosi 1-2%. Drgawki gorączkowe nie powodują trudności w nauce. Nie obniżają też IQ. U noworodków i niemowląt drgawki mogą wiązać się z bezdechem. Mogą też wiązać się z innymi dolegliwościami.
Inne przyczyny drgawek
Inne przyczyny drgawek są liczne. Należą do nich urazy głowy. Zapalenie mózgu jest jedną z nich. Zapalenie opon mózgowych także. Nowotwór mózgu to poważna przyczyna. Krwawienie do układu nerwowego może wywołać drgawki. Zatrucie ciążowe może je spowodować w ciąży. Tężyczka jest kolejną przyczyną. Ropień mózgu może być powodem. Czynnikami sprzyjającymi są wrodzona predyspozycja. Zmiany morfologiczne w mózgu także. Zaburzenia metaboliczne są ważną grupą przyczyn. Obejmują niedobór snu. Alkohol także jest czynnikiem prowokującym.
Objawy drgawek – jak je rozpoznać?
Objawy drgawek są zróżnicowane. Zależą od rodzaju napadu. Typowe objawy to nagłe ruchy ciała. Może wystąpić utrata świadomości. Czasem pojawia się krzyk lub jęk. Mięśnie mogą być sztywne. Mogą też być zrelaksowane. Napadowi towarzyszy utrata przytomności. Następuje nagłe napięcie mięśni. Dotyczy to całego ciała. Na końcu dochodzi do zwiotczenia mięśni. Obejmuje to kończyny i głowę. Drgawki mogą dotykać dłoń. Mogą dotykać ramion. Także głowę. Mogą objąć twarz. Nogi lub tułów pacjenta także. Napady drgawek trwają zazwyczaj kilka minut. Często towarzyszy im utrata przytomności. Typowy napad uogólniony trwa nie dłużej niż 3 minuty. Po napadzie następuje stan ograniczonej świadomości. Trwa on około godziny. Napady drgawkowe można odróżnić. Różnią się od fizjologicznych drgawek. Te pojawiają się przy zasypianiu. Pojawiają się też przy karmieniu.
Pierwsza pomoc przy drgawkach
Postępowanie przy drgawkach jest kluczowe. Zazwyczaj drgawki nie stanowią zagrożenia życia. W ich trakcie może dojść do niedrożności dróg oddechowych. Ważne jest szybkie i właściwe działanie. Zachowaj spokój. Zabezpiecz otoczenie. Chroni to pacjenta przed obrażeniami. Ułóż poszkodowanego na płaskiej nawierzchni. Ułóż pacjenta na miękkim podłożu. Ułóż go na boku. To pozycja bezpieczna. Staraj się udrożnić drogi oddechowe. Kontroluj drożność dróg oddechowych. Nie podawaj niczego do ust. Unikaj podawania płynów. Unikaj podawania leków doustnie. Czekaj na ustąpienie napadu. Zadzwoń na pogotowie ratunkowe. Wezwij pomoc medyczną. Zrób to, gdy napad trwa dłużej niż 10 minut. Zrób to, gdy napad trwa powyżej 7-10 minut. Zadzwoń też, gdy napad pojawia się po raz pierwszy. Po napadzie sprawdź oddech. Rozpocznij resuscytację w razie potrzeby. Utrzymuj poszkodowanego w pozycji bezpiecznej. Zrób to, jeśli nie ma urazu głowy. Zrób to, jeśli nie ma urazu kręgosłupa. Zatamuj krwawienie, jeśli ugryzł się w język.
- Zadzwoń po pomoc medyczną, gdy napad trwa dłużej.
- Zadzwoń po pomoc medyczną, gdy napad pojawia się po raz pierwszy.
Diagnostyka drgawek
Diagnoza wymaga szczegółowego wywiadu. Lekarz przeprowadza badanie neurologiczne. Ważne badania diagnostyczne to wywiad. Należy wykonać badanie neurologiczne. Często wykonuje się EEG. Tomografia komputerowa jest potrzebna. Rezonans magnetyczny także. Diagnostyka obejmuje badanie krwi. Sprawdza się elektrolity. Badana jest glukoza. Określa się parametry stanu zapalnego. Może być potrzebne badanie płynu mózgowo-rdzeniowego. Obrazowanie ośrodkowego układu nerwowego jest kluczowe. W razie wątpliwości zleca się rezonans magnetyczny głowy.
| Badanie | Cel |
|---|---|
| Wywiad lekarski | Poznanie okoliczności napadu |
| Badanie neurologiczne | Ocena układu nerwowego |
| EEG | Analiza aktywności elektrycznej mózgu |
| Tomografia komputerowa (TK) | Obrazowanie struktur mózgu |
| Rezonans magnetyczny (MRI) | Szczegółowe obrazowanie mózgu |
| Badanie krwi | Sprawdzenie elektrolitów, glukozy, stanu zapalnego |
Leczenie drgawek
Leczenie drgawek zależy od przyczyny. Leczenie obejmuje leki przeciwpadaczkowe. W niektórych przypadkach stosuje się terapię behawioralną. Ważne jest leczenie choroby podstawowej. Leczenie drgawek polega na podaniu preparatów przeciwdrgawkowych. Doraźne podanie leków przeciwdrgawkowych jest możliwe. Leczenie organicznych przyczyn jest konieczne. Może wymagać operacji. Farmakoterapia przewlekła jest stosowana. Ważne jest unikanie czynników prowokujących. Należą do nich niedobór snu. Należy unikać alkoholu. Około 70% chorych ulega ustąpieniu napadów. Dzieje się to po zastosowaniu leczenia. Drgawki mogą wymagać profesjonalnej opieki medycznej. Zmniejsza to ryzyko powikłań. Poprawia jakość życia.
- Unikaj potencjalnych wyzwalaczy drgawek.
- Stosuj leki przeciwpadaczkowe w niektórych przypadkach.
- Obniżenie temperatury u dzieci z drgawkami gorączkowymi jest ważne.
Najczęściej zadawane pytania
Ile trwają drgawki?
Typowy napad drgawkowy uogólniony trwa zwykle nie dłużej niż 3 minuty. Napady drgawek zazwyczaj trwają kilka minut.
Czy drgawki zawsze oznaczają padaczkę?
Nie, drgawki mogą wystąpić z wielu różnych przyczyn. Padaczka jest jedną z nich, ale nie jedyną. Wiele schorzeń może wywołać drgawki.
Co robić podczas ataku drgawek?
Zabezpiecz otoczenie. Ułóż osobę na boku. Udrożnij drogi oddechowe. Nie wkładaj nic do ust. Wezwij pomoc medyczną, jeśli napad jest długi lub pierwszy.
Jakie badania wykonuje się przy drgawkach?
Lekarz przeprowadza wywiad i badanie neurologiczne. Wykonuje się EEG. Robi się tomografię komputerową. Często potrzebny jest rezonans magnetyczny. Wykonuje się też badania krwi.
Czy drgawki gorączkowe u dzieci są niebezpieczne?
Zazwyczaj nie są groźne. Nie powodują trudności w nauce. Nie obniżają IQ. Mogą jednak zwiększać ryzyko padaczki w przyszłości. Wymagają konsultacji lekarskiej.
