Pobieranie renty chorobowej nie oznacza zakazu pracy. Wiele osób zastanawia się, czy i ile można dorobić. Wyjaśniamy zasady łączenia renty z zatrudnieniem. Poznaj aktualne limity dochodów, aby uniknąć problemów.
Czym Jest Renta Chorobowa?
Renta chorobowa to świadczenie pieniężne. Przyznaje je Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Formalnie nazywa się rentą z tytułu niezdolności do pracy. Dostają ją osoby, które utraciły zdolność do pracy. Powodem są problemy ze zdrowiem.
Niezdolność do pracy orzeka lekarz orzecznik ZUS. Może być całkowita lub częściowa. Renta może być stała lub okresowa. Istnieje też renta szkoleniowa. Ma pomóc zdobyć nowe kwalifikacje.
Warunkiem uzyskania renty jest orzeczenie lekarza ZUS. Potrzebny jest też odpowiedni staż ubezpieczeniowy. Niezdolność musi powstać w okresie ubezpieczenia. Może też powstać krótko po jego ustaniu. Dla osób po 50. roku życia wymaga się 5 lat stażu. Musi być to w ostatnim dziesięcioleciu przed wnioskiem. Wysokość renty zależy od kilku czynników. Liczy się podstawa wymiaru i staż. Ważny jest też rodzaj niezdolności.
Pytanie
Kto przyznaje rentę chorobową?
Rentę chorobową przyznaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
Pytanie
Jakie są rodzaje rent z tytułu niezdolności do pracy?
Wyróżnia się rentę stałą, okresową i szkoleniową.
Czy Rencista Może Pracować?
Tak, rencista może legalnie pracować. Orzeczenie o niezdolności nie jest zakazem pracy. Osoba z rentą nie jest wyłączona z rynku pracy. Rencista ma prawo pracować na etacie. Może pracować na normalnych warunkach. Praca jest możliwa nawet przy całkowitej niezdolności. Ważne jest, aby praca nie pogarszała stanu zdrowia. Pracownik na rencie zachowuje podstawowe prawa. Ma prawo do urlopu i bezpiecznych warunków pracy.
Renta chorobowa przyznana z tytułu niezdolności do pracy nie jest przeszkodą w podjęciu zatrudnienia.
Rencista ma prawo pobierać świadczenie i jednocześnie pracować na etacie na normalnych warunkach jak inni pracownicy.
Organ rentowy nie ma prawa odebrać renty. Samo podjęcie zatrudnienia nie jest powodem. Pracodawca może skierować pracownika na badania. Dotyczy to niezdolności trwającej dłużej niż 30 dni. Lekarz może orzec niezdolność do dotychczasowej pracy. Wtedy pracodawca może zwolnić pracownika.
Renciści mogą pracować w różnych formach. Możliwa jest umowa o pracę. Dopuszczalna jest umowa zlecenie lub o dzieło. Można też prowadzić działalność gospodarczą. Wszystkie te dochody wliczają się do limitów.
Pytanie
Czy na rencie chorobowej można pracować?
Tak, można pracować na rencie chorobowej. Obowiązują jednak limity dochodowe.
Limity Dochodu Przy Pracy na Rencie
Osoby pobierające rentę mogą dorabiać. Muszą jednak przestrzegać limitów dochodowych. Przekroczenie tych progów wpływa na rentę. Może ją zmniejszyć lub zawiesić. Limity zależą od przeciętnego wynagrodzenia. Ogłasza je Główny Urząd Statystyczny (GUS). ZUS publikuje komunikaty co kwartał. Są dwa progi przychodu. Pierwszy to 70% przeciętnego wynagrodzenia. Drugi to 130%. Limity są ustalane na podstawie danych z poprzedniego kwartału. Aktualizacje następują co trzy miesiące.
Limity dorabiania zmieniają się w każdym kwartale.
Aktualne Kwoty Limitów (2025)
Limity dochodów zmieniają się regularnie. Warto znać aktualne kwoty. Limity na okres od 1 marca do 31 maja 2025 r. są ustalone. 70% przeciętnego wynagrodzenia to 5 934,10 zł brutto. 130% przeciętnego wynagrodzenia to 11 020,40 zł brutto. Od 1 czerwca do 31 sierpnia 2025 r. limity są wyższe. 70% wynosi 6273,60 zł brutto. 130% wynosi 11651,00 zł brutto.
| Okres | Limit 70% | Limit 130% |
|---|---|---|
| 1 marca – 31 maja 2025 | 5 934,10 zł brutto | 11 020,40 zł brutto |
| 1 czerwca – 31 sierpnia 2025 | 6273,60 zł brutto | 11651,00 zł brutto |
Wykres przedstawiający limity dochodów w dwóch okresach 2025 roku
Konsekwencje Przekroczenia Limitów
Przekroczenie limitów ma bezpośredni wpływ na rentę. Gdy dochód przekroczy 70% limitu, renta jest zmniejszana. Zmniejszenie następuje o kwotę przekroczenia. Maksymalna kwota zmniejszenia jest stała. Od 1 marca 2025 do 28 lutego 2026 wynosi 939,61 zł. Dotyczy renty z tytułu całkowitej niezdolności. Dla częściowej niezdolności to 704,75 zł. Renta rodzinna ma limit 798,72 zł.
Gdy dochód przekroczy 130% limitu, ZUS zawiesza wypłatę renty. Świadczenie nie jest wtedy wypłacane wcale. Przekroczenie progów może skutkować zawieszeniem lub zmniejszeniem. Właściwe powiadomienie ZUS jest obowiązkowe. Rencista musi zgłaszać zarobki raz w roku. Termin mija z końcem lutego.
Przekroczenie pierwszego limitu powoduje zmniejszenie wypłaty, a przekroczenie drugiego – zawieszenie świadczenia.
Pytanie
Ile można dorobić do renty chorobowej?
Można dorobić do renty, ale w granicach limitów. Limity wynoszą 70% i 130% przeciętnego wynagrodzenia. Przekroczenie 70% zmniejsza rentę. Przekroczenie 130% zawiesza wypłatę.
Pytanie
Kiedy renta jest zawieszana?
Renta jest zawieszana, gdy dochód rencisty przekroczy 130% przeciętnego wynagrodzenia.
Obowiązki Rencisty i Pracodawcy
Rencista ma obowiązek informować ZUS lub KRUS o dochodach. Należy zgłaszać podjęcie zatrudnienia. Trzeba też podawać wysokość zarobków. Zgłoszenia dokonuje się raz w roku. Termin to koniec lutego za poprzedni rok. Monitorowanie limitów dochodów jest kluczowe. Pozwala uniknąć utraty świadczeń.
Pracodawca ma pewne obowiązki wobec pracownika-rencisty. Jeśli niezdolność do pracy trwała dłużej niż 30 dni, pracodawca kieruje na badania kontrolne. Pracownik musi być zdolny do pracy na danym stanowisku.
Pytanie
Czy trzeba informować ZUS o pracy na rencie?
Tak, rencista ma obowiązek informować ZUS o podjęciu pracy i wysokości osiąganych dochodów. Należy to zrobić raz w roku, do końca lutego.
Renta a Wiek Emerytalny
Zasady dorabiania zmieniają się po osiągnięciu wieku emerytalnego. Kobiety po 60. roku życia i mężczyźni po 65. roku życia mają inne reguły. Mogą oni dorabiać do emerytury bez limitów. Wyjątkiem jest praca u poprzedniego pracodawcy. Jeśli kontynuują zatrudnienie bez rozwiązania umowy, limity mogą obowiązywać. Renta chorobowa przestaje być wypłacana po osiągnięciu wieku emerytalnego. Osoba przechodzi wtedy na emeryturę.
Dla osób powyżej wieku emerytalnego renta z tytułu niezdolności do pracy nie ulega zmniejszeniu ani zawieszeniu. Nie muszą martwić się o przekroczenie limitów zarobkowych.
Pytanie
Czy po osiągnięciu wieku emerytalnego obowiązują limity dorabiania?
Dla osób, które osiągnęły wiek emerytalny, limity dorabiania do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy zasadniczo nie obowiązują. Istnieje wyjątek dotyczący pracy u poprzedniego pracodawcy bez rozwiązania umowy.
Czy Warto Pracować na Rencie?
Decyzja o podjęciu pracy na rencie jest indywidualna. Ma swoje zalety i wady. Pracując, można zwiększyć dochody. Dodatkowa aktywność może być korzystna dla samopoczucia. Zapewnia kontakt z ludźmi i poczucie celu. Jednak praca wiąże się z ryzykiem. Przekroczenie limitów grozi utratą części lub całości renty. Praca może też wpływać na zdrowie. Może utrudnić przedłużenie świadczenia rentowego w przyszłości.
Warto rozważyć własne możliwości fizyczne. Należy dostosować pracę do stanu zdrowia. Ważne jest monitorowanie limitów dochodowych. Konsultacja z ekspertem jest zalecana. Doradca pomoże ocenić sytuację. Pomoże zaplanować finanse. Pomoże uniknąć negatywnych konsekwencji.
Konsultacja z ekspertem stanowi klucz do bezpiecznego podjęcia dodatkowej pracy na rencie chorobowej.
Pytanie
Czy praca na rencie to dobre rozwiązanie?
To zależy od indywidualnej sytuacji, stanu zdrowia i możliwości dostosowania pracy. Warto rozważyć zalety i wady oraz skonsultować się ze specjalistą.
Podsumowanie
Możesz pracować, pobierając rentę chorobową. Musisz jednak uważać na limity dochodowe. ZUS i KRUS monitorują zarobki. Przekroczenie 70% zmniejsza rentę. Przekroczenie 130% ją zawiesza. Limity są aktualizowane co kwartał. Pamiętaj o obowiązku zgłaszania dochodów. Osoby w wieku emerytalnym mają inne zasady. Zazwyczaj mogą dorabiać bez ograniczeń.
